Communicatiestijlen

Wat is een communicatiestijl?

Je communicatiestijl is de manier waarop je met anderen communiceert, zowel verbaal (met woorden) als non-verbaal (zonder woorden). Hier valt van alles onder, zoals je toon, woordkeuze, lichaamstaal en luisterskills. Hoe je communiceert, is heel persoonlijk en hangt onder andere af van je cultuur, opvoeding en persoonlijkheid. Om aan anderen duidelijk te maken op welke manier je communiceert, zijn er communicatiestijlen vastgesteld. Het is handig om elkaars communicatiestijl te weten, want dat helpt bijvoorbeeld om misverstanden en conflicten te voorkomen en beter samen te werken.

Welke communicatiestijlen zijn er?

Er zijn verschillende manieren om communicatiestijlen te categoriseren. Een veelgebruikte manier is het communicatiestijlenmodel van Merrill en Reid, twee Amerikaanse psychologen. Dit model heeft twee assen: van ruimte en van gevoelens. Oftewel: geef je in een gesprek ruimte voor anderen om hun zegje te doen, of neem je juist veel ruimte om je eigen mening te verkondigen? En ben je iemand die gevoelens uit en over belevingen praat, of houd je je gevoelens in en houd je het bij de feiten? De twee assen kruisen en vormen zo vier kwadranten, oftewel vier communicatiestijlen. Iedereen heeft alle stijlen in zich, maar één van de vier stijlen overheerst.

1. Beschouwende communicatiestijl

Als je een beschouwende (ook wel analytische) communicatiestijl hebt, ben je rustig en bedachtzaam. Je houdt van structuur, bent gericht op details en vindt het lastig om beslissingen te nemen. Je komt betrouwbaar over, maar anderen vinden je soms ook lastig te peilen. Je bent vaak op de achtergrond en hebt daardoor minder invloed op het team, maar áls je van je laat horen is je mening in ieder geval wel goed doordacht.

2. Directieve communicatiestijl

Met een directieve of regisserende communicatiestijl ben je onafhankelijk, ambitieus en resultaatgericht. Je neemt van nature de leiding, staat graag op de voorgrond en hakt makkelijk knopen door. Soms kom je wel wat dwingend of bot over en vinden mensen je veeleisend of ongeduldig. Leer daarom goed te luisteren naar de mensen om je heen, dan kun je een prima leider zijn.

3. Expressieve communicatiestijl

Ben je een spontaan en aanwezig type? Dan heb je waarschijnlijk een expressieve communicatiestijl. Je barst van de ideeën, bent snel enthousiast en weet ook anderen te enthousiasmeren. Je komt vrij druk over, reageert vaak vanuit je emotie en bent erg sociaal. In taken afronden ben je minder sterk, want voordat je iets af hebt ben je alweer aan iets nieuws begonnen.

4. Coöperatieve communicatiestijl

Als je een coöperatieve communicatiestijl hebt, ben je erg gericht op relaties. Je bent een goede luisteraar en stelt mensen snel op hun gemak. Anderen omschrijven jou waarschijnlijk als een warm en aardig persoon. Maar je bent ook wat wollig en vertragend.

Good to know: bovenstaande indeling wordt veel gebruikt, maar is niet de enige. Er zijn nog meer soorten communicatiestijlen. Zo is er ook een indeling op basis van assertiviteit. Daar rollen weer heel andere stijlen uit, namelijk assertieve, agressieve, passieve en passief-agressieve communicatie. Of koppel je communicatiestijl aan je sociale oriëntatie. Als introvert communiceer je namelijk anders dan als extravert.

Ontdek jouw communicatiestijl

Je hebt vast wel een vermoeden wat jouw communicatiestijl is. Misschien herken je je wel in een van de hierboven genoemde stijlen. Pak je het liever wat officiëler aan? Doe dan een communicatiestijlentest. Daar zijn er verschillende van, zoals de Roos van Leary. Daarmee ontdek je welke van de 4 of 8 communicatiestijlen (afhankelijk van welke versie van de test je maakt) je hebt. Ook DISC meet communicatiestijlen. Deze bekende persoonlijkheidstest werkt met kleuren en helpt je onder andere begrijpen hoe jij en anderen reageren in bepaalde situaties. Zo’n test is dus best de moeite waard als je bijvoorbeeld aan de slag wilt met je communicatieskills of de samenwerking met collega’s.

Key takeaways

• Je communicatiestijl is je manier van communiceren en bepaalt hoe je op anderen overkomt. Onder andere je woordkeuze, toon en lichaamstaal vallen hieronder.
• Er zijn verschillende communicatiestijlen. Het communicatiestijlenmodel onderscheidt de beschouwende, directieve, expressieve en coöperatieve communicatiestijl.
• Met een communicatiestijlentest, zoals de Roos van Leary of de DISC-test, ontdek je wat jouw communicatiestijl is.

Klaar om te solliciteren?