Diplomatiek

Diplomatiek betekenis

Diplomatiek zijn betekent dat je tactvol en weloverwogen bent, vooral in gevoelige of complexe situaties. Je voelt de situatie of het standpunt van de ander precies aan en speelt daar goed op in. Als diplomatiek persoon ben je dan ook een kei in het vermijden en oplossen van conflicten en het bereiken van je doelen zonder anderen te beledigen. En eh, voor de duidelijkheid: wat ons betreft is diplomatiek een kwaliteit, dus iets positiefs. Hoewel deze competentie soms een negatieve stempel heeft, kan een beetje meer tact en beleid vaak echt geen kwaad (zéker als je een directe Hollander bent).

Vergelijkbare competenties

Als diplomatiek persoon beschik je vaak over een flinke dosis empathie. Dat moet wel, want om je door gevoelige situaties te navigeren is het belangrijk dat je je kunt inleven in de gevoelens en perspectieven van anderen. Daarbij stel je je tactvol en discreet op. Oftewel: je bent je bewust van de gevoeligheid van de situatie en bent voorzichtig met wat je zegt of doet. Zo voorkom je dat je onnodige spanningen veroorzaakt. Sterke communicatieve vaardigheden komen daarbij ook van pas, zodat je duidelijk overkomt en er geen misverstanden ontstaan.

Er is ook een link tussen de competenties diplomatiek en onderhandelen. Je zou kunnen zeggen dat je met deze competentie je onderhandelingsskills kunt verbeteren. Bijvoorbeeld omdat je met diplomatiek gedrag vertrouwen opbouwt, conflicten beter beheerst en makkelijker tot compromissen komt. Allemaal ingrediënten om uiteindelijk een goede deal te sluiten.

Voorbeelden van diplomatiek zijn

Probeer je diplomatiek gedrag te herkennen op de werkvloer? Of wil je weten of je deze competentie zelf bezit voordat je ’m op je cv knalt? Dit lijstje met kenmerken helpt je op weg. Hoe meer je er herkent, hoe groter de kans dat je met een diplomatiek persoon te maken hebt. Diplomatieke types:

• Voelen aan wat passend is om te zeggen.
• Luisteren goed naar anderen en spelen in op wat zij zeggen.
• Zeggen niet alles wat ze denken, maar kiezen hun woorden zorgvuldig.
• Tonen begrip voor de gevoelens, behoeften en perspectieven van anderen.
• Hebben een groot inlevingsvermogen.
• Komen anderen tegemoet om zo een compromis te sluiten.
• Worden niet snel boos of geïrriteerd in een gesprek, maar blijven kalm.

Diplomatiek zijn valkuilen

We zeiden het al: diplomatiek zijn wordt vaak gezien als iets negatiefs. Dat komt omdat mensen het ervaren als bijdehand, onoprecht of zelfs gemeen. Hoewel wij dus vinden dat diplomatie over het algemeen een positieve kwaliteit is, kun je inderdaad onecht en onoprecht overkomen als je je diplomatiek probeert te dragen. Da’s een van de valkuilen van deze competentie. Pas daarom op dat je niet zo voorzichtig of strategisch bent dat je om de hete brij heen draait en vaag en ontwijkend wordt. Dat zorgt voor frustratie en twijfels bij anderen. Diplomatiek zijn is top, maar blijf vooral zeggen wat je bedoelt en wees to the point. Een beetje directheid kan geen kwaad en gaat prima samen met tact.

Waarom is diplomatiek zijn belangrijk?

Diplomatiek zijn is een handige skill op de werkvloer. Het zorgt ervoor dat je veel voor elkaar krijgt bij collega’s of klanten zonder ze op wat voor manier dan ook te kwetsen. Da’s natuurlijk altijd fijn, maar komt extra goed van pas in gevoelige situaties. Bijvoorbeeld tijdens moeizame onderhandelingen, functioneringsgesprekken, slechtnieuwsgesprekken of conflicten. Omdat je lastige onderwerpen op een prettige manier bespreekbaar maakt, kom je duidelijk over zonder te hard of kil te zijn.

Voorbeeldje: stel dat je niet tevreden bent over het werk van een collega, dan is het slim om dat op een diplomatieke manier te vertellen. Zo is de kans het grootst dat je collega iets met de feedback doet in plaats van dat ie ontmoedigd of gekwetst is. En omdat je respectvol communiceert en rekening houdt met de gevoelens van anderen, bouw je ook nog eens makkelijker positieve en duurzame relaties met anderen op.

Diplomatieker worden

Hoor je vaak dat mensen je te direct en confronterend vinden? Dan ben je duidelijk geen geboren diplomaat. Maar geen paniek, met wat oefening ontwikkel je jouw diplomatieke kant stap voor stap verder.

• Doe aan zelfreflectie. Als je diplomatiek wilt worden is het belangrijk om eerst je huidige communicatiestijl te analyseren. Hoe reageer je in conflictsituaties? Geef je direct je mening of trek je je liever terug? Noteer zowel je sterke als zwakke punten op dit gebied.
• Ontwikkel nieuwe skills. Aan de hand van je analyse bepaal je welke vaardigheden aandacht nodig hebben die onmisbaar zijn voor diplomatiek gedrag. Misschien wil je bijvoorbeeld beter leren luisteren, empathischer worden of respectvoller communiceren. Tips daarvoor vind je op onze pagina’s over deze competenties.
• Oefen in de praktijk. Dat hoeft niet meteen in het echie. Oefen bijvoorbeeld eens een lastig gesprek tijdens een rollenspel met iemand die je vertrouwt. Vraag ook om feedback als je benieuwd bent wat je nog kunt verbeteren.
• Pas je gedrag aan. Dat kost tijd, dus wees geduldig met jezelf. Ook slim: focus je op één aspect van diplomatiek zijn tegelijkertijd. Zorg er bijvoorbeeld eerst bewust voor dat je altijd iedereen met respect behandelt. Als dat goed gaat, oefen je met compromissen sluiten.

Diplomatiek zijn aantonen

Het is inmiddels duidelijk: niet iedereen is gek op diplomatiek zijn of diplomatiek communiceren. Solliciteer je op een job waarvoor deze competentie wél van pas komt, bijvoorbeeld in het onderwijs, als manager of een functie waarin je veel onderhandelt? Dan sta je met 1-0 voor als je kunt aantonen dat jij diplomatiek bent. Dat maak je het best duidelijk door een praktijkvoorbeeld te geven tijdens je sollicitatiegesprek, bijvoorbeeld uit een vorige baan of studie. Denk aan zoiets:

Diplomatiek zijn aantonen: voorbeeld 1

‘Tijdens een evaluatiegesprek met een collega moest ik feedback geven op zijn prestaties. Ik wist dat sommige punten nogal gevoelig lagen. Daarom koos ik ervoor om eerst de positieve aspecten van zijn werk te benoemen, voordat ik voorzichtig de verbeterpunten aangaf. Ik formuleerde mijn opmerkingen als suggesties voor groei en bood aan om samen te werken aan mogelijke verbeteringen. Dit zorgde ervoor dat mijn collega zich gesteund voelde, in plaats van aangevallen.’

Diplomatiek zijn aantonen: voorbeeld 2

‘Toen ik een nieuwe functie aangeboden kreeg, waren de arbeidsvoorwaarden niet helemaal wat ik had verwacht. In plaats van het aanbod meteen af te wijzen, pakte ik het diplomatiek aan. Ik zei dat ik het aanbod waardeerde, maar dat ik graag wat dingen anders zag. Ik legde uit waarom dat voor beide partijen beter zou zijn. Uiteindelijk kwamen we tot een deal waar we allebei tevreden mee waren.’

Key takeaways

• Betekenis: diplomatiek houdt in dat je tactvol en bedachtzaam met anderen omgaat, vooral in situaties waar belangen, gevoelens of conflicten op het spel staan.
• Voorbeeld: als je diplomatiek bent, voel je aan wat je wel en niet kunt zeggen, luister je goed naar anderen, ben je begripvol en zoek je naar compromissen.
• Valkuil: soms komt diplomatiek gedrag niet echt en onoprecht over. Wees dus niet te voorzichtig, maar zeg op een duidelijke manier wat je bedoelt.
• Belang: met een diplomatieke aanpak krijg je meer voor elkaar, kwets je niemand en bouw je positieve en duurzame relaties op.
• Ontwikkelen: om diplomatieker te worden, moet je weten wat nu je communicatiestijl is. Ontwikkel je zwakke punten, oefen ermee en breng ze in de praktijk.

Klaar om te solliciteren?