Competentie: strategisch denken

Strategisch denken betekenis

Strategisch denken betekent dat je vooruitkijkt en plannen maakt voor de toekomst. Je bent niet alleen bezig met wat er moet gebeuren, maar ook met waar je naartoe wilt. Je denkt na over welke stappen nodig zijn om je doelen op de lange termijn te bereiken en anticipeert daarbij op mogelijke veranderingen of uitdagingen. Een competentie als strategisch denken past dus goed bij beroepen waarbij je beslissingen op de lange termijn moet nemen, zoals leidinggevende functies, beleidsmakers, projectmanagers of ondernemers.

Vergelijkbare competenties

Misschien klinkt een competentie als strategisch denken je wel bekend in de oren. En dat kan kloppen, want het wordt vaak verward met analytisch denken. Dus hoe houd je de twee uit elkaar? Analytisch denken draait om het onderzoeken van gegevens en feiten om situaties te begrijpen. Met strategisch denken daarentegen, kijk je naar het grotere plaatje en denk je vooruit. Terwijl analytisch denken zich dus richt op wat er nu speelt, zoomt strategisch denken uit om te plannen voor de toekomst.

Een competentie als probleemoplossend vermogen wordt ook vaak verward met strategisch denken. Maar let op, ook hier is een verschil. Probleemoplossend vermogen gaat namelijk over snel en effectief een oplossing vinden voor problemen. Strategisch denken gaat een stap verder door niet alleen directe oplossingen te bedenken, maar ook plannen te maken voor toekomstige uitdagingen en kansen. Zo loop je in de toekomst dus minder snel tegen nieuwe problemen aan.

En dan heb je nog visie, want als je denkt aan de toekomst, dan denk je aan visie. Dus waarom is het hebben van een visie dan niet gewoon hetzelfde als strategisch denken? Nou, strategisch denken focust zich op de stappen en keuzes die nodig zijn om jouw visie werkelijkheid te maken. Met een visie bedenk je dus wat en waarom je iets in de toekomst wilt en met strategisch denken vraag je je af hoe je dit bereikt.

Strategisch denken voorbeelden

Benieuwd of jij goed bent in strategisch denken? Dat ontdek je met onze voorbeelden. In hoe meer punten jij je herkent, hoe meer strategische vaardigheden je hebt.

• Niet alleen plannen maken voor de korte termijn, maar ook nadenken over wat er over een aantal jaar nog belangrijk is.
• En planning maken om je doelen te bereiken.
• De keuzes die je maakt zorgen ervoor dat jij jouw uiteindelijke doel kan bereiken.
• Jezelf niet verliezen in details, maar je juist focussen.
• Anticiperen op mogelijke risico’s en je plannen aanpassen om flexibel te blijven.
• Goed functioneren in onzekere situaties.
• Beslissingen durven nemen als informatie niet compleet is.
• Mensen overtuigen van jouw plannen.
• Concurrenten analyseren en hun sterke en zwakke punten in kaart brengen.

Strategisch denken valkuilen

Als je je te veel bezighoudt met strategisch denken en handelen, richt je je mogelijk alleen nog maar op de toekomst. Niet handig, want daardoor vergeet je dat er nu ook belangrijke dingen spelen. Bijvoorbeeld een project dat extra aandacht verdient of de relaties met je collega’s die je moet onderhouden. Heb je hier nou moeite mee? Geef dan tijdens je sollicitatiegesprek aan dat je soms vergeet om stil te staan bij de dingen die je al bereikt hebt, terwijl je daar juist meer van mag genieten.

Waarom is strategisch denken belangrijk?

Strategisch denken zorgt ervoor dat je niet alleen reageert op wat er nu gebeurt, maar ook dat je nadenkt over wat er in de toekomst nodig is. Hierdoor kun je slimmer plannen, betere beslissingen nemen en ervoor zorgen dat je team of organisatie op koers blijft. Werkgevers zijn vaak blij als jij over een flinke dosis strategisch inzicht bezit. Hiermee laat je namelijk zien dat je niet alleen je eigen werk goed doet, maar ook meedenkt over de toekomst van het bedrijf. Je helpt risico's te verkleinen en kansen te pakken die anderen misschien missen.

Strategisch denken ontwikkelen

Inmiddels weet je dat als je strategisch kunt denken je ook gelijk een boel andere competenties in je mars heb. Des te meer reden om jouw strategische vaardigheden extra op te krikken. Hoe je dat doet, weten wij. Met deze tips kun jij in no time strategisch leren denken:

• Denk aan de toekomst. Met strategisch denken houd je je niet (alleen) bezig met je eigen doelen, maar met die van de organisatie of je team. Focus je daarom bij iedereen actie die je maakt op de impact die het heeft voor de toekomst.
• Stel langetermijndoelen. Langetermijndoelen helpen je om een duidelijke richting te bepalen. Door te bedenken waar je over 5 of 10 jaar wilt zijn, kun je je huidige acties doelgericht afstemmen. Droom je bijvoorbeeld van een rol in management? Onderzoek dan welke skills en ervaring je nodig hebt om die rol te bereiken.
• Werk met scenario’s. Scenario’s maken je flexibel en voorbereid op verschillende uitkomsten. Denk na over meerdere mogelijke scenario’s voor je project en bereid voor ieder scenario een actieplan voor. Bijvoorbeeld een nieuw product lanceert. Je bedenkt dan wat je doet bij een succesvolle lancering versus een vertraagde introductie en plan je stappen voor elk scenario.

Strategisch denken aantonen

Heb jij strategisch denken en alle andere strategische competenties inmiddels onder de knie? Vergeet dit dan niet te showen als je gaat solliciteren. Benoem het bijvoorbeeld als competentie op je cv of nog beter: benoem ’m in je motivatiebrief of tijdens je sollicitatiegesprek. Je legt dan uit hoe je strategisch denken al eerder hebt gebruikt in je werk. Hoe je dit doet? Zo, bijvoorbeeld:

Strategisch denken aantonen: voorbeeld 1

‘Bij mijn vorige baan heb ik een vijfjarenplan voor productontwikkeling opgezet. Dit hielp ons om snel in te spelen op marktveranderingen, zonder onze langetermijndoelen uit het oog te verliezen. Hierdoor konden we onze producten steeds beter afstemmen op wat de markt vroeg.’

Strategisch denken aantonen: voorbeeld 2

‘Ooit was ik leidinggevende bij een grote productontwikkelaar. Toen mijn vorige werkgever besloot zich op een nieuwe markt te richten, werkten mijn team en ik verschillende scenario’s uit om overal op voorbereid te zijn. We bedachten bijvoorbeeld strategieën voor het geval een product niet zou verkopen of opnieuw door allerlei testen moest voordat het op de markt gebracht kon worden. Door ons goed voor te bereiden op het onverwachte, konden we verrassingen voorkomen.’

Key takeaways

• Betekenis: strategisch denken houdt in dat vooruitkijkt en plannen maakt voor de lange termijn.
• Voorbeeld: je bent strategisch als je beslissingen inspelen op je uiteindelijke doelen.
• Valkuil: een valkuil van strategisch denken is dat je je alleen nog maar op de toekomst richt. Daardoor vergeet je dat er nu ook belangrijke dingen zijn.
• Belang: met strategisch denken kun je slimmer plannen, betere beslissingen nemen en ervoor zorgen dat je team of organisatie op koers blijft.
• Ontwikkelen: ontwikkel je strategische vaardigheden door je te richten op de toekomst, langetermijndoelen te stellen en alle mogelijke scenario’s uit te werken.

Klaar om te solliciteren?