Competentie: aanpassingsvermogen

Aanpassingsvermogen betekenis

Er zit al een heleboel in het woord: aanpassingsvermogen is de mate waarin jij je kunt aanpassen aan de situatie. Oftewel, hoe goed en efficiënt jij blijft werken in wisselende omstandigheden, zoals een nieuwe omgeving, taken, verantwoordelijkheden of mensen. Niet iedereen is hier even goed in, dus soms wordt aanpassingsvermogen ook wel gezien als een kwaliteit of persoonlijke eigenschap in plaats van als competentie. Maar net als elke andere soft skill kun je je aanpassingsvermogen steeds ontwikkelen of verbeteren.

Vergelijkbare competenties

Aanpassingsvermogen wordt soms ook wel gebruikt als synoniem voor wendbaarheid. De betekenis hiervan is namelijk het vermogen om je snel en makkelijk aan te passen. Er is wel een klein verschil: wendbaar zijn kan ook gaan over fysiek van richting veranderen, bijvoorbeeld tijdens een voetbalwedstrijd. Dus als je het hebt over een competentie waarbij je je makkelijk aanpast, gebruik je vaker de term aanpassingsvermogen in plaats van wendbaarheid.

En eh, is aanpasbaarheid niet eigenlijk hetzelfde als flexibiliteit? Deze twee competenties liggen dicht bij elkaar, maar er is een verschil. Je bent bijvoorbeeld flexibel als je het prima vindt om een wisselend rooster te hebben. Of om taken constant met elkaar af te wisselen. Deze competentie gaat dus om snel schakelen tussen kleine veranderende situaties. Je aanpassingsvermogen gaat over jouw vermogen om je aan te passen aan veranderingen op de lange termijn.

Voorbeelden van aanpassingsvermogen

Hoe weet je nou of je een sterk aanpassingsvermogen hebt? Check it out: als je meerdere van de punten hieronder afvinkt, weet je je dat het met jouw aanpasbaarheid wel goed zit. Psst, je kunt deze voorbeelden meteen gebruiken in je motivatiebrief of sollicitatiegesprek.

• Het overzicht houden in onverwachte situaties.
• Snel instellen op een nieuwe situatie.
• Het niet erg vinden om terug te komen op een besluit dat eerder is genomen.
• Begrip en respect hebben voor ideeën en werkwijzen van collega’s.
• Oog hebben voor prioriteiten in nieuwe of onverwachte situaties.
• Makkelijk meewerken aan veranderingen.
• Een oude manier van werken makkelijk bijstellen naar een nieuwe werkwijze.
• Zich op het gemak voelen bij nieuwe omstandigheden.
• De eigen planning makkelijk aanpassen als dat nodig is.
• Van nieuwe ervaringen leren.
• Snel en makkelijk samenwerken met nieuwe collega’s.
• Graag nieuwe dingen uitproberen.
• Productief blijven tijdens veranderingen.
• Feedback accepteren en toepassen.
• Goed samenwerken met collega’s met verschillende persoonlijkheden en werkwijzes.

Aanpassingsvermogen valkuilen

Elk voordeel heeft z’n nadeel, en zo heeft aanpassingsvermogen dus ook een valkuil. Als je je makkelijk aanpast aan situaties, vind je het soms lastig om nee te zeggen of zelf initiatief te nemen. Waarschijnlijk is voor jou als social chameleon assertiviteit dus een goed ontwikkelingspunt. Onthoud: je hoeft je niet altijd aan te passen. Je hebt vast zelf ook goede ideeën, dus deel ze zeker. Dan mag een ander zich een keer aan jou aanpassen ;).

Waarom is aanpassingsvermogen belangrijk?

Aanpassingsvermogen is een sterke competentie, omdat je effectief en efficiënt werkt als je je makkelijk aanpast. Start er een nieuwe collega? Jij went al snel aan diens manier van werken. Gaat jouw team met een nieuw softwareprogramma werken? No problemo, binnen de kortste keren heb jij ’m al onder de knie. Je kunt je vast voorstellen dat deze eigenschap prettig is voor je werkgever en jouw collega’s. Zeker in organisaties waar vaak veel veranderingen plaatsvinden.

Aanpassingsvermogen ontwikkelen

Dus, ben jij een beetje makkelijk aanpasbaar, of niet? Als je nogal eens de neiging hebt om tegengas te geven, is het geen slecht idee om je aanpassingsvermogen te ontwikkelen. Makkelijker gezegd dan gedaan, want we noemden al dat je aanpassingsvermogen voor een groot deel met je persoonlijkheid te maken heeft. Maar gelukkig kun je je aanpassingsvermogen zeker wel trainen. Zo, bijvoorbeeld:

• Stap vaker uit je comfortzone. Een nieuwe hobby uitproberen? Tijdens de lunchpauze eens wat anders eten? Wij zeggen: doen. Door vaker nieuwe dingen uit te proberen, ook in je privéleven, train je jouw aanpassingsvermogen.
• Doe het op je collega’s manier. Ga eens in gesprek met iemand uit je team en vraag hoe die een bepaalde taak aanpakt. Sta open voor nieuwe ideeën en bekijk het vanuit en andere hoek. Zelfs als deze werkwijze dan toch niet jouw ding is, heb je het in ieder geval geprobeerd.
• Vraag om feedback. Hoe makkelijker je met feedback omgaat, hoe beter je je kunt aanpassen aan de situatie. Dus train actief je feedback skills, want dan train je jouw aanpassingsvermogen. Bam, twee vliegen in één klap!
• Leer omgaan met stress. Schiet jij al snel in de paniek bij veranderingen? Dat houd je aanpassingsvermogen flink tegen. Verdiep je eens in mindfulness, meditatie of ademhalingsoefeningen om jouw stresslevels te droppen.

Aanpassingsvermogen aantonen

Kun jij je makkelijk aanpassen aan de situatie? Op je cv ermee. En dat niet alleen, je aanpassingsvermogen is ook een goede competentie om mee te pronken in je motivatiebrief of tijdens je sollicitatiegesprek. Dan is het natuurlijk belangrijk dat je sterke voorbeelden geeft die laten zien hoe aanpasbaar jij bent. Dit doe je bijvoorbeeld zo:

Aanpassingsvermogen aantonen: voorbeeld 1

‘Mijn vorige baan was bij een start-up, waar de organisatie nog erg zoekende was. Het kwam regelmatig voor dat een besluit dat een week eerder was gemaakt de volgende week weer in de prullenbak werd gegooid. Ook ging mijn team in een half jaar tijd van 3 naar 20 medewerkers en vervolgens weer terug naar 5. Tijdens al deze veranderende omstandigheden bleef ik rustig mijn werk doen, en noemden directe collega’s me ook wel de pilaar van de groep.’

Aanpassingsvermogen aantonen: voorbeeld 2

‘Tijdens mijn studie heb ik een semester in Japan gestudeerd. Daar bevond ik me natuurlijk in een totaal andere omgeving, en heb ik geleerd om mijn eigen normen en waarden los te laten. Het was enorm interessant om ideeën uit te wisselen met andere uitwisselingsstudenten van over de hele wereld. Ik merk door deze ervaring dat ik sindsdien altijd zoek naar andere perspectieven en benaderwijzes.’

Key takeaways

• Betekenis: aanpassingsvermogen betekent hoe goed jij blijft werken in wisselende omstandigheden, zoals nieuwe mensen, taken of verantwoordelijkheden.
• Voorbeeld: Je hebt een sterk aanpassingsvermogen als je je snel instelt op nieuwe situaties, begrip hebt voor werkwijzen van collega’s en graag nieuwe dingen uitprobeert.
• Valkuil: de valkuil van aanpassingsvermogen is het lastig vinden om nee te zeggen of zelf initiatief te tonen.
• Belang: aanpassingsvermogen is belangrijk voor organisaties omdat je dan effectief en efficiënt blijft werken onder veranderingen.
• Ontwikkelen: ontwikkel je aanpassingsvermogen door vaker uit je comfortzone te stappen, je open te stellen voor de ideeën van collega’s en veel om feedback te vragen.

Klaar om te solliciteren?