Primaire arbeidsvoorwaarden

Je werknemer slooft zich natuurlijk niet voor niets voor je uit. Als werkgever compenseer je het werk dat ie doet onder andere met primaire arbeidsvoorwaarden. Wat zijn dat precies en waarin verschillen ze van secundaire arbeidsvoorwaarden? En ook niet belangrijk: hoe bepaal je welke primaire arbeidsvoorwaarden je biedt? Een antwoord op deze vragen, inclusief handige voorbeelden, vind je hier.

Ready, set, tarief berekenen?

Verspil geen budget en ontdek hoe uitzendkrachten jouw bedrijf verder helpen.

Wat zijn primaire arbeidsvoorwaarden?

Even een opfrisser: arbeidsvoorwaarden zijn de voorwaarden waaronder een werknemer werkt. Daarvan zijn de primaire arbeidsvoorwaarden de belangrijkste, eigenlijk onmisbare voorwaarden die jullie afspreken. Denk aan het salaris en het aantal uur dat iemand gaat werken. Deze afspraken leggen jullie vast in de arbeidsovereenkomst.

Verschil primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden

En secundaire arbeidsvoorwaarden dan? Die vormen samen met de tertiaire arbeidsvoorwaarden een aanvulling op de primaire arbeidsvoorwaarden. Je kunt ze zien als een extraatje. Een reiskostenvergoeding, fietsplan en eindejaarsuitkering vallen hier bijvoorbeeld onder. Je bent in principe niet verplicht om deze arbeidsvoorwaarden te bieden, maar met een mooi pakket aan secundaire arbeidsvoorwaarden presenteer je jezelf wel als een aantrekkelijke werkgever.

Voorbeelden primaire arbeidsvoorwaarden

Goed, primaire arbeidsvoorwaarden zijn dus de belangrijkste, onmisbare arbeidsvoorwaarden. Maar waar hebben we het dan concreet over? De bekendste primaire arbeidsvoorwaarden zijn:

  • Het salaris, misschien wel de meest voor de hand liggende primaire arbeidsvoorwaarde. Dit is het bedrag dat de werknemer elke maand (of over een andere periode, zoals vier weken) krijgt in ruil voor het werk dat ie doet.
  • De werkuren. Dit gaat over de dagen en uren waarop je werknemer moet werken. Je kunt een vast werkrooster of juist flexibele werktijden aanbieden.
  • Vakantiedagen. Elke werknemer in Nederland heeft recht op vakantie. Het minimum aantal vakantiedagen is wettelijk vastgesteld. Daarbovenop kun je als werkgever bovenwettelijke vakantiedagen geven. Mogelijk zijn hierover afspraken gemaakt in de cao. Deze extra vakantiedagen zijn dan weer een secundaire arbeidsvoorwaarde, omdat het een extraatje is.
  • Vakantiegeld. Als werkgever ben je verplicht vakantiegeld te betalen. Wettelijk gezien is dat jaarlijks minstens 8% van het minimumloon.

Over andere voorbeelden van primaire arbeidsvoorwaarden valt te discussiëren. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat ook de overwerktoeslag, onkostenvergoeding en pensioenregeling primaire arbeidsvoorwaarden zijn, omdat veel werkgevers hier afspraken over maken. Tegelijkertijd zijn en blijven het extra’s, waardoor je ze ook kunt zien als secundaire arbeidsvoorwaarden.

Hoe bepaal je primaire arbeidsvoorwaarden?

Met een mooi pakket aan arbeidsvoorwaarden ben je aantrekkelijk voor werkzoekenden. Maar het is ook weer wat overdreven om als enige werkgever in je sector torenhoge salarissen aan te bieden. Best lastig dus, primaire arbeidsvoorwaarden bepalen. Waar houd je allemaal rekening mee?

  • De wet. Natuurlijk zorg je ervoor dat je arbeidsvoorwaarden aan de wet voldoen. Zo mag je werknemer niet minder verdienen dan het minimumloon en moet je je houden aan de regels over werktijden die in de Arbeidstijdenwet staan.
  • Check je cao. Heb je te maken met een cao? Kijk dan of er afspraken in staan over primaire arbeidsvoorwaarden.
  • Bedrijfsbeleid. Als het goed is, heeft jouw bedrijf een visie op salarissen. Misschien kiezen jullie er bewust voor om hoge salarissen te bieden om zo talent aan te trekken en te behouden. Of zijn de salarissen juist gemiddeld, maar pakken jullie uit met verleidelijke extra’s. Wees je ervan bewust dat dit beleid invloed heeft op je employer brand.
  • Economische omstandigheden. Ook inflatie en werkloosheid hebben hiermee te maken. Op een krappe arbeidsmarkt moet je bijvoorbeeld net wat meer bieden om werknemers te lokken dan wanneer de werkloosheid hoog is.
  • Sector en functie. Bij elke functie en sector horen ander (salaris)verwachtingen. Zorg er daarom voor dat je weet wat werknemers in een bepaalde rol gemiddeld verdienen, zodat je daar niet te veel van afwijkt. Kijk daarbij ook naar de ervaring en opleiding van je (potentiële) werknemer.
  • Geografische locatie. Het leven is in de grote stad nou eenmaal duurder dan in dat pittoreske, maar ietwat uitgestorven dorpje. Niet gek dus dat de salarissen in de stedelijke gebieden wat hoger liggen dan in de rest van het land.
  • Bedrijfsgrootte. Om goede primaire arbeidsvoorwaarden te kunnen bieden moet je daar wel de middelen voor hebben. Daarom bieden grote bedrijven vaak net wat hogere salarissen dan kleinere ondernemingen. Vergeet niet dat je dit als klein bedrijf kunt compenseren met leuke secundaire arbeidsvoorwaarden.

Young Magazine

Key takeaways

  • Primaire arbeidsvoorwaarden zijn de belangrijkste, eigenlijk onmisbare voorwaarden die je als werkgever met je werknemer afspreekt.
  • Dit in tegenstelling tot secundaire arbeidsvoorwaarden, die je kunt zien als extraatjes.
  • De bekendste primaire arbeidsvoorwaarde is salaris. Ook werktijden, vakantiedagen en vakantiegeld zijn belangrijke voorbeelden.
  • Primaire arbeidsvoorwaarden worden beïnvloed door allerlei factoren, zoals de wet, cao, het bedrijfsbeleid, economische omstandigheden en de sector en functie.

HR specialist

HR struggles?

Is HR een uitdaging? Dat weten wij maar al te goed. Gelukkig staat jouw bedrijf er niet alleen voor, ons team van experts helpt je graag.


Veelgestelde vragen

  • Wat zijn primaire arbeidsvoorwaarden?

  • Primaire arbeidsvoorwaarden zijn de belangrijkste, onmisbare arbeidsvoorwaarden die werkgever en werknemer met elkaar afspreken. Ze vormen de basis van de werkrelatie.

  • Wat is het verschil tussen primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden?

  • Primaire arbeidsvoorwaarden zijn afspraken die werkgevers eigenlijk altijd met werknemers maken. Bijvoorbeeld over loon. Secundaire arbeidsvoorwaarden zijn daar een aanvulling op. Je kunt die dus zien als een extraatje. Denk aan een auto van de zaak.

  • Wat behoort tot de primaire arbeidsvoorwaarden?

  • De belangrijkste aspecten van het arbeidscontract zijn de primaire arbeidsvoorwaarden. Dat zijn bijvoorbeeld de werktijden, het salaris en de vakantiedagen van een werknemer.