Mensenkennis

Ooit gewenst dat je gedachten kon lezen? Mensenkennis is the best next thing. Als je deze competentie in de vingers hebt, ‘lees’ jij mensen namelijk zonder problemen. En da’s handig voor je relaties, zowel privé als professioneel. Benieuwd of jij mensenkennis in huis hebt of zoek je juist tips om je mensenkennis te ontwikkelen? In dit artikel komt het allemaal voorbij, dus lees lekker verder.

Mensenkennis betekenis

Mensenkennis, dat is natuurlijk kennis van mensen. En dan niet van het menselijk lichaam, maar van hoe iemand in elkaar steekt en zich gedraagt. Als je veel mensenkennis hebt, heb je inzicht in de persoonlijkheid, emoties, motivaties, gedachten en het gedrag van andere mensen. Je pikt sneller subtiele signalen op dan anderen en schat daarom bijvoorbeeld beter in hoe iemand gaat reageren of wat ie wil. Dat helpt je om betere relaties op te bouwen, conflicten te vermijden of op te lossen en effectief te communiceren.

Vergelijkbare competenties

Mensenkennis is een brede competentie die samenhangt en overlapt met veel andere competenties. Denk aan sociale intelligentie. Da’s een overkoepelende term voor skills die je helpen om effectief met anderen om te gaan. Mensenkennis is hier een onderdeel van, maar communicatievaardigheden en empathie bijvoorbeeld ook. Sociale intelligentie helpt je onder andere om situaties beter in te schatten, relaties op te bouwen en anderen beter te begrijpen. Mensenkennis richt zich specifiek op het begrijpen van gedrag, drijfveren en gevoelens van anderen. Dat vormt een mooie basis voor goede communicatie en empathie.

Over empathie gesproken, daar heb je flink wat van nodig om te begrijpen hoe mensen zich gedragen. Empathie draait namelijk om emoties van anderen herkennen. Maar waar je met mensenkennis begrijpt hoe mensen in elkaar steken, voel je als empathisch persoon echt met de ander mee.

Mensenkennis lijkt ook op intuïtie. Als je intuïtief bent, voel je zonder duidelijke reden aan wat er speelt. Daardoor maak je snel inschattingen over situaties en mensen. Ook als je veel mensenkennis hebt, voel je vaak snel aan hoe iemand in elkaar zit. Je baseert dat alleen niet op je onderbuikgevoel, maar op bewuste observatie en analyse van gedrag.

Voorbeelden van mensenkennis

Hoe zit het eigenlijk met jouw mensenkennis? We maakten een korte checklist waarmee je dat makkelijk achterhaalt. Hoe meer kenmerken je afvinkt, hoe beter jij anderen in de smiezen hebt. Mensen met veel mensenkennis:

  • Interpreteren non-verbale signalen makkelijk, zoals oogcontact, gebaren en houding.
  • Merken kleine veranderingen in iemands stemming of houding op.
  • Luisteren actief naar wat mensen zeggen en stellen verdiepende vragen.
  • Leven zich goed in de gevoelens en gedachten van anderen in.
  • Plaatsen gedrag en uitspraken van mensen in de juiste context.
  • Herkennen patronen in iemands gedrag en trekken daar conclusies uit.
  • Schatten makkelijk in wat iemands motivaties, behoeften en intenties zijn.
  • Zijn zich bewust van sociale dynamieken in groepen.

Mensenkennis valkuilen

Het is vaak alleen maar handig om mensenkennis te hebben, maar pas op dat je geen overhaaste conclusies trekt. Je denkt misschien dat je iemand snel doorziet na een korte ontmoeting, maar je weet dan eigenlijk nog maar heel weinig van iemand af. Het gevaar is dan dat je je oordeel baseert op vooroordelen of stereotypen en ziet wat je wilt zien. Dat heeft natuurlijk weinig met mensenkennis te maken. Check daarom zo nu en dan bij jezelf in: baseer je je oordeel echt op feitelijke info?

Waarom is mensenkennis belangrijk?

We leven nou eenmaal in een wereld vol mensen, dus het is wel handig als je anderen een beetje begrijpt. Dat helpt je zowel privé als professioneel. Hoe precies? Mensenkennis maakt het bijvoorbeeld makkelijker om écht contact te maken met anderen. Je begrijpt hun emoties, behoeften en motivaties beter, waardoor je diepere en meer betekenisvolle relaties kunt opbouwen. En omdat je je communicatiestijl kunt aanpassen aan de persoon met wie je praat, communiceer je soepeler en voorkom je misverstanden. Dat is op werk bijvoorbeeld handig tijdens het samenwerken, maar ook tijdens het onderhandelen. Je schat namelijk beter in wat de belangen en motieven van de andere partij zijn en kunt daarop inspelen.

Mensenkennis ontwikkelen

Zou jij anderen wel wat beter willen begrijpen? Goed nieuws, je kunt mensenkennis ontwikkelen. Dat begint allemaal met je openstellen voor het gedrag van anderen. Maar eh, hoe doe je dat dan? We delen wat oefeningen.

  • Word een meester-observator. Wat doen en zeggen mensen en wat laten ze zien? Maar ook: wat verbergen ze? Dat ontdek je door ook non-verbale signalen op te pikken. Let bijvoorbeeld op lichaamstaal, gezichtsuitdrukkingen, stemgebruik en oogcontact. En vergeet niet om je vooroordelen uit te schakelen, want als je meteen een oordeel klaar hebt leer je iemand niet écht begrijpen.
  • Luister actief en stel vragen. Door alleen te koekeloeren ontdek je vaak niet wat iemands motivatie of drijfveren zijn. Daar moet je voor in gesprek. Stel dus gerust vragen (en vraag door) en luister goed. Waarom doen of laten ze iets? Hoe voelen ze zich daarbij? Zo vergaat je steeds meer mensenkennis.
  • Bestudeer persoonlijkheidsmodellen. Je bent niet de eerste die een ander probeert te begrijpen. Er zijn veel modellen en theorieën die een heleboel vraagstukken over gedrag verklaren. Denk aan The Big Five, MBTI en de teamrollen van Belbin. Zo’n model maakt het makkelijker om je eigen gedrag en dat van anderen beter te begrijpen.

Mensenkennis aantonen

Is het voor de job van je dromen belangrijk dat je veel mensenkennis hebt? Maak dan in je sollicitatiebrief of tijdens het sollicitatiegesprek duidelijk dat je dat bezit. Dat doe je het overtuigendst met concrete voorbeelden waarin je je mensenkennis hebt ingezet.

Mensenkennis aantonen: voorbeeld 1

‘In mijn vorige functie merkte ik dat er spanning ontstond tussen twee collega’s, wat het teamwerk beïnvloedde. Ik heb goed naar beiden geluisterd en door vragen te stellen, begreep ik dat het conflict werd veroorzaakt door misverstanden. Ik heb hen geholpen om samen op een respectvolle manier in gesprek te gaan, wat de samenwerking verbeterde. Mijn mensenkennis hielp me om snel aan te voelen wat de kern van het probleem was en maakte het makkelijker om het gesprek te begeleiden.’

Mensenkennis aantonen: voorbeeld 2

‘Bij mijn vorige werkgever had ik regelmatig te maken met klanten die zich gefrustreerd voelden. Door mijn mensenkennis kon ik in de gaten houden wanneer iemand extra aandacht of begrip nodig had. Ik voelde snel aan wat hen precies dwarszat en reageerde daarop met kalmte en empathie. Dit resulteerde vaak in tevreden klanten en het behouden van klantrelaties.’

Ontdekken wat je nog meer in huis hebt?

Check alle competenties en eigenschappen.


Key takeaways

  • Betekenis: iemand met mensenkennis heeft veel inzicht in het gedrag, de emoties en de motieven van andere mensen.
  • Voorbeeld: als je mensenkennis hebt, observeer je anderen goed, interpreteer je non-verbale signalen makkelijk en schat je makkelijk in hoe iemand is en wat ie wil.
  • Valkuil: soms denk je dat je in de gaten hebt hoe iemand in elkaar steekt, maar oordeel je eigenlijk op basis van vooroordelen.
  • Belang: mensenkennis helpt je om betekenisvolle relaties op te bouwen, misverstanden te voorkomen en beter samen te werken.
  • Ontwikkelen: je kunt mensenkennis ontwikkelen door je open te stellen voor anderen. Observeer, luister, vraag door en verdiep je eens in persoonlijkheidsmodellen.

Klaar om te solliciteren?



Veelgestelde vragen

  • Wat is mensenkennis?

  • Da’s het vermogen om te begrijpen hoe andere mensen zich denken en voelen. Het is een combi van goed kijken en luisteren, vragen stellen, meeleven en ervaring.

  • Is mensenkennis een vaardigheid?

  • Mensenkennis is een vaardigheid die je kunt trainen, maar ook een competentie die een aantal vaardigheden en eigenschappen combineert. Het omvat skills als observeren, luisteren en empathie tonen, maar ook kennis en eigenschappen als nieuwsgierigheid en openheid.

  • Hoe doe je mensenkennis op?

  • Mensenkennis opdoen gaat je hele leven door. Je doet het door te observeren, luisteren, vragen en reflecteren.

  • Wat is het verschil tussen mensenkennis en psychologie?

  • Ze hebben allebei te maken met het begrijpen van menselijk gedrag, maar er zijn verschillen. Zo is mensenkennis gebaseerd op alledaagse ervaringen en gefocust op individuen. Psychologie is wetenschappelijk, gebaseerd op onderzoek en zoekt algemene patronen in gedrag.