Consciëntieus

Consciëntieus betekenis

De betekenis van consciëntieus (een synoniem is gewetensvol) is je bewust zijn van je verantwoordelijkheid, waardoor je dingen nauwkeurig en op de juiste manier wilt doen. Het is een persoonlijkheidstype dat je in diverse tests tegenkomt. Zo is consciëntieusheid onderdeel van de Big Five test en ook in het DISC-model is consciëntieus een van de karaktertypes. Dit betekent dat het niet één specifieke kwaliteit of competentie is, maar een overkoepelend persoonlijkheidstype met meerdere kenmerkende persoonlijkheidstest gerold? Dan ben je verantwoordelijk, georganiseerd, ijverig en doelgericht. Je volgt de regels, hebt veel zelfcontrole en bent betrouwbaar.

Ben je juist niet consciëntieus? Het tegenovergestelde is onnauwkeurig, nonchalant, onzorgvuldig en misschien zelfs wat slordig. Je bent je dan niet bewust van je verantwoordelijkheid en voelt niet zozeer de neiging om dingen goed te willen doen. Waarschijnlijk heb je een gebrek aan motivatie voor je werk.

Vergelijkbare competenties

Omdat consciëntieus een overkoepelend karaktertype is, heeft het veel raakvlakken met andere eigenschappen en competenties. De basis van consciëntieusheid is je verantwoordelijkheidsgevoel. Dankzij je sterke verantwoordelijkheidsgevoel uit je namelijk consciëntieus gedrag. Het verschil deze twee zit ’m dus in je gedrag. Verantwoordelijkheid blijft bij een gevoel, consciëntieusheid gaat een stapje verder.

Als je consciëntieus bent, ben je taakgericht, dus heb je meestal de neiging om analytisch te denken en nauwkeurig te werken. Je bent dus minder impulsief en pluist een probleem van binnen en buiten uit voordat je een beslissing maakt. Logisch, want je hebt een sterk verantwoordelijkheidsgevoel en wilt de dingen goed doen. Analytisch en nauwkeurig werken komt dus voort uit een consciëntieus karaktertype.

Consciëntieus persoon eigenschappen

De beste manier om erachter te komen of jij een consciëntieus persoon bent is een persoonlijkheidstest maken. Onder andere het DISC-model en de Big Five persoonlijkheidstest gebruiken dit karaktertype als een van de uitkomsten. Wil je liever een globaal idee krijgen of jij wel of niet consciëntieus bent? Check dan de eigenschappen hieronder. Hoe meer je er herkent, hoe groter de kans dat dit karaktertype bij je past. Consciëntieuze mensen:

• Letten op details.
• Houden niet van fouten maken.
• Komen afspraken na en zijn punctueel.
• Hebben een georganiseerde werkplek en agenda.
• Voelen zich verantwoordelijk voor hun taken.
• Houden zich goed aan de regels.
• Hebben hoge verwachtingen van zichzelf en anderen.
• Streven naar hoge kwaliteit.
• Zijn gericht op het halen van grote doelen.
• Geven niet snel op bij tegenslagen.

Consciëntieusheid valkuilen

Als je een consciëntieus type bent, is perfectionisme een van jouw grootste valkuilen. Onthoud goed dat fouten maken altijd mag, hoe vervelend het ook voelt. Maak je een fout? Schrijf dan op wat er gebeurd is en wat er de volgende keer beter kan. Zo leer je ervan en verklein je de kans dat je in de toekomst eenzelfde soort fout maakt.

Pas ook op dat je niet te hogen eisen aan jezelf stelt, want voor je het weet neem je te veel hooi op je vork en zit je straks tegen een burn-out aan. En datzelfde geldt voor anderen. Prima als jij standaard een tandje bijzet, maar je collega’s steken misschien anders in elkaar en zijn niet zo consciëntieus als jij. Werk daarom nauw samen en toon begrip voor elkaar, zo voorkom je conflicten en kun je van elkaar leren.

Waarom is consciëntieusheid belangrijk?

Als consciëntieus type zorg je ervoor dat het werk goed gedaan wordt en dat de kwaliteit hoog ligt. Je streeft naar perfectie en inspireert daar de rest van het team mee. Bovendien ben je betrouwbaar, dus je komt je afspraken na en collega’s kunnen op je rekenen. Da’s niet alleen fijn voor je werkgever, maar ook voor jezelf en de rest van je team. Je hebt superveel meerwaarde als consciëntieus persoon, dus noem tijdens je sollicitatie dat je dit karaktertype hebt. Of zet de diverse competenties die bij consciëntieusheid komen kijken op je cv. Denk aan verantwoordelijk, betrouwbaar, nauwkeurig en doelgericht.

Consciëntieusheid ontwikkelen

Consciëntieusheid is een karaktertype dat van nature wel of niet bij je past, maar dat betekent niet dat je ’m niet kunt versterken of ontwikkelen. Als je dichter bij het consciëntieuze karaktertype wilt komen, moet je werken aan je organisatie skills, leren plannen, zelfdiscipline opbouwen en oefenen met letten op details. Dat doe je bijvoorbeeld zo:

• Dubbelcheck je eigen werk. Heb je een taak afgerond? Ga dan niet meteen door naar de volgende, maar controleer je werk nauwkeurig. Zo train je jezelf om te letten op details en word je kritischer op je eigen werk.
• Bouw zelfdiscipline op. Easier said than done, dus bouw dit rustig op. Begin bijvoorbeeld met elke dag op tijd opstaan of consistent een paar vaste uren werken aan een taak. Zo word je beetje bij beetje beter in jezelf reguleren.
• Stel prioriteiten in je werk. Planning tools en agendabeheer werken niet voor iedereen, dus experimenteer met jouw ideale manier om prioriteiten te stellen en je taken gedaan te krijgen. Misschien vind jij de Eisenhower Matrix handig of ga je goed op je agenda indelen in blokken.
• Ruim je werkplek op. Een opgeruimde omgeving is een opgeruimd hoofd, zeggen ze weleens. And it’s true. Je werkt rustiger en wordt minder snel afgeleid als jouw werkplek er netjes uitziet. Opruimen doet dus wonderen voor je zelfdiscipline en efficiëntie. Psst: er bestaat een officiële Ruim je bureau op dag. Het perfecte moment om hiermee aan de slag te gaan.

Consciëntieusheid aantonen

Eerlijk is eerlijk: tijdens je sollicitatie zeggen dat je een ‘consciëntieus’ type bent doet waarschijnlijk niet zoveel. Het werkt beter om dit aan te tonen met onderliggende competenties die erbij komen kijken, zoals plannen en organiseren en kwaliteitsgerichtheid. Of geef voorbeelden uit jouw vorige baan of studie waaruit blijkt hoe consciëntieus jij bent. Zo bijvoorbeeld:

Consciëntieusheid aantonen: voorbeeld 1

‘In mijn vorige baan als logistiek teamleider was ik verantwoordelijk voor het verwerken van een grote voorraad nieuwe producten. Om fouten te voorkomen, heb ik een gedetailleerde planning gemaakt en extra controles uitgevoerd, zoals dubbele checklists en kwaliteitscontroles. Ik zorgde ervoor dat alles georganiseerd en op tijd werd afgehandeld, wat leidde tot een efficiënte verwerking zonder fouten, zelfs in een drukke periode.’

Consciëntieusheid aantonen: voorbeeld 2

‘Tijdens mijn bijbaan als vakkenvuller was ik verantwoordelijk voor het bijvullen en netjes houden van de schappen. Om ervoor te zorgen dat alles altijd op orde was, controleerde ik regelmatig de voorraad en vulde ik producten nauwkeurig aan volgens de FIFO-methode. Ik lette op details zoals het spiegelen van producten en het controleren van de houdbaarheidsdata. Hierdoor bleef de winkel overzichtelijk en konden klanten altijd gemakkelijk vinden wat ze nodig hadden.’

Key takeaways

• Betekenis: consciëntieus zijn betekent je bewust zijn van je verantwoordelijkheid, waardoor je dingen nauwkeurig en op de juiste manier wilt doen.
• Voorbeeld: een consciëntieus persoon komt afspraken na, stelt hoge verwachtingen aan zichzelf en anderen en heeft oog voor detail.
• Valkuil: pas op dat je niet te hoge eisen aan jezelf stelt en onthoud dat fouten maken niet altijd erg is.
• Belang: consciëntieuze personen inspireren collega’s om efficiënt en nauwkeurig te werken en zorgen voor werk van hoge kwaliteit.
• Ontwikkelen: je kunt je consciëntieusheid versterken door je werk te dubbelchecken en op details te letten, zelfdiscipline op te bouwen en je werkplek op te ruimen.

Klaar om te solliciteren?