Je hebt het niet altijd in de gaten, maar je mindset drukt een grote stempel op je leven. De manier waarop je dingen ziet, heeft een grote invloed op je geluk, succes en relaties. Maar wat is je mindset nou precies en welke soorten zijn er? In dit artikel lees je alle basics, zodat je je bewuster wordt van jouw mindset en ermee aan de slag kunt, als je wilt.
Wat is een mindset?
Mindset vertalen we in het Nederlands vaak als mentaliteit of denkwijze, maar er bestaat geen letterlijke vertaling. Het is meer dan zomaar je gedachten: het zijn je overtuigingen over jezelf en de wereld om je heen. Zie het als de manier waarop je in het leven staat en de dingen ziet. Je mindset bepaalt bijvoorbeeld hoe je denkt over je eigen kwaliteiten en talenten. En ook hoe je omgaat met leren, succes, tegenslagen en verandering.
We geven een voorbeeldje om het begrip mindset verder uit te leggen. Stel, je hebt net een presentatie gegeven op je werk, die niet ging zoals je had gehoopt. Je was zenuwachtig, liep een paar keer vast en de reacties van je collega’s waren lauw. Je mindset bepaalt hoe je de situatie interpreteert en wat je er vervolgens mee doet. Je kunt na zo’n gebeurtenis een gedachte hebben als:
- ‘Ik wist dat dit zou gebeuren. Ik ben altijd al slecht geweest in presenteren. De volgende keer dat ik een presentatie moet geven kan ik me beter ziek melden.’
Of:
- ‘Ik was zenuwachtig, maar ik heb het toch maar mooi gedaan. Ik vraag morgen om feedback aan m’n collega’s en de volgende keer bereid ik me nog beter voor.’
Zie je wat voor invloed je mindset heeft op hoe je de situatie interpreteert en wat voor actie je daarna onderneemt? In het eerste geval beperkt en demotiveert ie je, terwijl ie je in het tweede geval juist stimuleert om te leren, te groeien en door te zetten.
Welke soorten mindsets zijn er?
Volgens Carol Dweck, die de mindsettheorie bedacht, zijn er twee soorten mindsets: de fixed mindset of vaste mindset en de growth mindset of groeimindset.
Fixed mindset
Als je een vaste mindset hebt geloof je dat je talenten en vaardigheden vastliggen en dus niet of nauwelijks te veranderen zijn. Oftewel: je bent goed in iets of niet. Daarom ga je uitdagingen liever uit de weg, geef je snel op bij tegenslagen, vat je kritiek persoonlijk op en voel je je bedreigd door het succes van anderen. Jammer, want een fixed mindset leidt daarom vaak tot angst voor falen, een laag zelfbeeld en gemiste kansen om te groeien.
Growth mindset
Als je een groeimindset hebt geloof je dat je je vaardigheden kunt ontwikkelen door je in te spannen, te leren en door te zetten. Je intelligentie en skills staan dus niet vast, maar kunnen groeien. En daar leef je ook naar als je een growth mindset hebt: je gaat graag uitdagingen aan, houdt vol bij tegenslagen, leert van kritiek en raakt geïnspireerd door het succes van anderen. Zo’n gevoel van controle over je eigen ontwikkeling is lekker en zorgt er vaak ook voor dat je je écht ontwikkelt.
De fixed en growth mindset worden vaak gebruikt als de twee hoofdcategorieën als het gaat om mindsets. Maar het zijn zeker niet de enige soorten. Kijk maar:
- Overvloed mindset vs. schaarste mindset. Geloof je dat er genoeg kansen en middelen zijn voor iedereen, of zie je de wereld als een plek waar je moet vechten voor je deel?
- Proactieve mindset vs. reactieve mindset. Neem je het initiatief en ben je verantwoordelijk voor je eigen leven, of laat je je leiden door omstandigheden van buitenaf?
- Open mindset vs. gesloten mindset. Sta je open voor nieuwe ideeën en perspectieven, of houd je je liever vast aan je eigen overtuigingen?
- Positieve mindset vs. negatieve mindset. Zie je het goede en focus je op mogelijkheden, of zie je vooral problemen en beperkingen en focus je op wat mis kan gaan?
- Stoic mindset. Met deze mindset accepteer je wat je niet kunt veranderen en steek je alleen energie in dingen waar je wél invloed op hebt.
Good to know: mindsets zijn niet zwart-wit. Het kan zijn dat je in verschillende situaties een andere mindset hebt. En zoiets als de juiste mindset bestaat ook niet, want da’s voor iedereen anders. Het is vooral belangrijk dat je een gezonde mindset hebt, dus een stabiele mentale basis. Dat gaat vaak samen met positiviteit en veerkracht. En eh, je mindset kan veranderen. Bijvoorbeeld door nieuwe ervaringen of persoonlijke groei, maar ook door actief te oefenen.
Key takeaways
- Je mindset is je manier van denken. Het gaat over hoe je jezelf en de wereld om je heen ziet en bepaalt hoe je omgaat met leren, succes, tegenslagen en verandering.
- Volgens Dweck heb je een fixed mindset (je gelooft dat je talenten vastliggen) of een growth mindset (je gelooft dat je je skills kunt ontwikkelen door te leren).
- Daarnaast bestaan de overvloed en schaarste mindset, de proactieve en reactieve mindset, de open en gesloten mindset, de positieve en negatieve mindset en de stoic mindset.
Klaar om te solliciteren?
Veelgestelde vragen
-
Wat wordt er bedoeld met mindset?
-
Welke mindsets zijn er?
-
Wat is een sterke mindset?
-
Wat is een beginners mindset?
-
Hoe weet je wat jouw mindset is?
Met je mindset wordt je mentaliteit of denkwijze bedoeld. Zie het als de verzameling van overtuigingen en aannames die je hebt over jezelf en de wereld om je heen. Die beïnvloeden hoe je dingen interpreteert, hoe je reageert op situaties en welke keuzes je maakt.
Er zijn verschillende manieren om mindsets in te delen. De bekendste hoofdcategorieën zijn de growth mindset en de fixed mindset, maar dat zijn zeker niet de enige. Zo heb je ook de positieve en negatieve mindset en de proactieve en reactieve mindset.
Een sterke mindset helpt je om uitdagingen te overwinnen, je doelen te bereiken en een leven te leiden waar je tevreden mee bent. Een sterke mindset maakt je veerkrachtig, flexibel en doelgericht.
Dat is een manier van denken waarbij je open, nieuwsgierig en onbevooroordeeld naar de wereld kijkt, net als een beginner.
Het is soms best lastig om je eigen mindset te herkennen, omdat die zo verweven is met je denken en handelen. Door goed op jezelf te letten kun je patronen ontdekken die je meer inzicht geven. Vraag je bijvoorbeeld af of je je op problemen of oplossingen focust.