RI&E opstellen: verplicht of niet?

Wat is een RI&E?

RI&E staat voor ‘risico-inventarisatie & -evaluatie’. Klinkt ingewikkeld, maar eigenlijk is het niets meer of minder dan een overzicht van alle arbeidsrisico’s binnen jouw bedrijf en een plan van aanpak om deze risico’s in te perken. Zo verminder je fysieke klachten, mentale belasting en daarmee uiteindelijk ook ziekteverzuim, wat handig is voor jou als werkgever. En je medewerkers gaan met meer vertrouwen, zekerheid en plezier naar werk. O, en je voorkomt een flinke boete, want een RI&E is verplicht voor iedere werkgever. Reden genoeg dus om een RI&E te gaan opstellen.

Onderdelen RI&E

Wat er volgens de Arbowet allemaal in een risico-inventarisatie & -evaluatie moet staan? De inhoud is in principe vrij, want ieder bedrijf heeft met andere risico’s te maken. Denk aan info over werken met gevaarlijke stoffen, lawaai op de werkvloer en beeldschermwerk. Zorg er wel voor dat je de volgende onderdelen toevoegt als je een RI&E gaat opstellen. Deze onderdelen in de RI&E zijn verplicht:

• inventarisatie van arbeidsrisico’s op het gebied van de Arbowet en veiligheid en gezondheid + al eerder genomen maatregelen;
• inventarisatie van gevaren rondom kwetsbare werknemers (waaronder jonge medewerkers, zwangeren of gedeeltelijk arbeidsongeschikten);
• beoordeling en prioritering van de risico’s;
• plan van aanpak met maatregelen;
• contactinformatie van de preventiemedewerker of arbodeskundige.

Wanneer is een RI&E verplicht?

We noemden het al: het opstellen van een RI&E is verplicht. Vanaf hoeveel medewerkers dit geldt? Nou eh, vanaf één medewerker. Heb je maximaal 25 medewerkers in dienst, dan heb je het wel wat makkelijker. Je mag dan namelijk in de meeste gevallen een erkende Branche RI&E gebruiken en hoeft deze niet te laten toetsen. Vanaf 26 medewerkers moet je zelf een RI&E opstellen of laten opstellen. Neem dit serieus, want je kunt flinke boetes krijgen van de Arbeidsinspectie als je de risico-inventarisatie en -evaluatie achterwege laat.

RI&E laten opstellen (kosten)

Je hebt als werkgever de optie om een RI&E te laten opstellen door een professional. Daar zitten natuurlijk kosten aan verbonden, maar het levert je ook een professioneel, rechtsgeldig RI&E op. Bovendien bespaart het tijd, want je hoeft zelf geen energie te stoppen in het inventariseren en evalueren van risico’s. Uiteindelijk bepaal jij of je de RI&E kosten het waard vindt, of liever zelf aan de slag gaat.

RI&E laten opstellen of toch zelf doen?

Twijfel je of je de RI&E wilt laten opstellen of het liever zelf doet? De routeplanner van rie.nl helpt je kiezen hoe je het beste een RI&E kunt opstellen. Je beantwoordt een paar simpele vragen over onder andere het aantal werknemers dat je in dienst hebt en de branche van je bedrijf. Vervolgens ontdek je welke routes je kunt nemen en welke hulpmiddelen je kunt gebruiken als je zelf een RI&E gaat opstellen.

Zelf een RI&E opstellen: stappenplan

Ga je de verplichte RI&E zelf opstellen? Check ons RI&E stappenplan, dan weet je zeker dat je straks een mooi en rechtsgeldig exemplaar op papier hebt. Psst, heb je een voorbeeld nodig? Check dan ons artikel met een voorbeeld van een RI&E.

Stap 1: Inventariseer de risico’s binnen jouw bedrijf

Als eerste moet je alle risico’s binnen jouw bedrijf in kaart brengen. De makkelijkste (en meest overzichtelijke) manier om dit te doen is door alle risico’s beschreven in de Arbowet langs te gaan. Dat zijn onder andere:

• werken met gevaarlijke stoffen;
• schadelijk en hinderlijk geluid;
• werken met machines en installaties;
• risico’s rondom de werkplek, waaronder beeldschermwerk, werken op hoogte en fysieke belasting;
• psychosociale arbeidsbelasting, waaronder discriminatie en seksuele intimidatie;
• verlichting in de werkomgeving;
• temperatuur op de werkplek, waaronder werken in de kou en hitte.

Je kunt je vast voorstellen dat de arbeidsrisico’s sterk verschillen per branche. Daarom is het slim om de veelvoorkomende risico’s in jouw branche langs te gaan als je een RI&E gaat opstellen.

Stap 2: Evalueer en prioriteer de risico’s

Heb je alle arbeidsrisico’s, hoe groot en klein dan ook, op papier staan? Nu is het tijd om ze te prioriteren. Zet de hoogste risico’s bovenaan en de laagste onderaan. Ga voor ieder risico na welke medewerkers ermee te maken hebben, hoe vaak ze in aanraking komen met de risico’s en wat mogelijke gevolgen zijn. Let op dat er per functie grote verschillen kunnen zijn. Schrijf ze allemaal op.

Stap 3: Stel een plan van aanpak RI&E op

Nu je de risico’s op een rijtje hebt, is dit de volgende stap in het RI&E opstellen: een plan van aanpak maken. Vergeet dit niet, want dit onderdeel van het RI&E is verplicht. In een plan van aanpak beschrijf je hoe je alle arbeidsrisico’s gaat aanpakken. Noteer heldere en behapbare maatregelen, schrijf wie deze maatregelen gaat nemen en binnen welke termijn dit gaat gebeuren. Bij deze stap is het belangrijk om zo concreet mogelijk te zijn. Want hoe duidelijker de maatregelen, hoe makkelijker ze genomen kunnen worden.

Stap 4: Laat je RI&E toetsen

Voordat je jouw RI&E het bedrijf in gooit, moet deze getoetst worden door een arbodeskundige of arbodienst die hiervoor gecertificeerd is. Mogelijk moet je hierna nog wat aanpassingen doen. Heeft jouw bedrijf minder dan 25 medewerkers? Dan is de kans groot dat je jouw RI&E niet hoeft te laten toetsen. Dit check je op de website van rie.nl.

Stap 5: Bespreek de RI&E binnen je bedrijf

Goedgekeurd? Dan ben je nog niet helemaal klaar met je RI&E opstellen. Als je een ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging hebt, heeft deze namelijk instemmingsrecht op de RI&E. Laat ‘m dus nogmaals nakijken en luister goed naar suggesties ter verbetering.

Stap 6: Stel maatregelen uit de RI&E

Oké, je bent klaar met je RI&E opstellen, maar dat betekent niet dat je er nooit meer naar hoeft te kijken. Je moet de maatregelen ten slotte wel nemen. Werk nauw samen met de preventiemedewerker en zorg ervoor dat alle verantwoordelijke betrokkenen hun steentje bijdragen.

Stap 7: Update je RI&E regelmatig

Bedrijven veranderen en risico’s nemen toe of af, dus het is nodig om je risico-inventarisatie en -evaluatie regelmatig onder de loep te nemen en waar nodig bij te stellen. Hoe vaak moet je een RI&E uitvoeren? Doe dit minimaal een keer in de drie jaar.

Key takeaways

• Een RI&E is een overzicht van alle arbeidsrisico’s binnen je bedrijf en een plan van aanpak om deze risico’s in te perken.
• Elk bedrijf met minstens één medewerker heeft de verplichting om een RI&E opstellen.
• Je kunt kiezen om een RI&E te laten opstellen door een professional of dit zelf te doen. Volg hiervoor ons RI&E stappenplan.