Competentie: organisatiesensitiviteit

Organisatiesensitiviteit betekenis

Toegegeven: organisatiesensitiviteit of organisatiebewustzijn is niet de duidelijkste competentie. Wat uitleg kan geen kwaad, dus wat is organisatiesensitiviteit nou precies? Als je organisatiesensitief bent, heb je gevoel voor wat er speelt in een organisatie. Je begrijpt en voelt aan wat de (in)formele structuur is en hebt inzicht in hoe de organisatie werkt. Je zou kunnen zeggen dat je ‘voelsprieten’ hebt voor verschillende aspecten binnen de organisatie of het bedrijf. Bijvoorbeeld als het gaat om machtsverdeling, besluitvorming en samenwerking. Als je dat goed in de gaten hebt, is het makkelijker om bij te dragen aan een positieve werkomgeving.

Vergelijkbare competenties

Wij vergelijken organisatiesensitiviteit weleens met mensenkennis hebben. Beide competenties draaien namelijk om inzicht hebben in gedrag, motivaties en sociale dynamiek. Als je mensen goed inschat en begrijpt, lukt het je vaak ook wel om een organisatie te doorgronden. Maar dat is niet altijd het geval. Uiteindelijk is een organisatie een complexer systeem dan een individu. Om alle belanghebbenden en machtsstructuren te begrijpen moet je net wat dieper gaan.

Organisatiebewustzijn staat niet op zichzelf. Om goed aan te kunnen voelen wat er speelt binnen een organisatie, heb je inlevingsvermogen nodig. Dat zorgt ervoor dat je beter begrijpt wat de perspectieven en belangen van de organisatie zijn. Als je dat in de vingers hebt, gaat samenwerken vaak beter. Bijvoorbeeld omdat je aanvoelt wat je leidinggevende verwacht of wat je collega’s nodig hebben. En omdat je begrijpt waarom dingen binnen de organisatie op een bepaalde manier gaan, vind je het geen probleem om je een keer aan te passen als dat nodig is. Soms zorgt organisatiebewustzijn ook voor meer loyaliteit.

Organisatiesensitiviteit voorbeelden

Als het goed is begrijp je nu wat beter wat organisatiesensitiviteit is, maar voorbeelden verduidelijken de boel vaak nog meer. Zo check je meteen of je zelf een beetje organisatiesensitief bent. Mensen met organisatiebewustzijn:

• Weten wat de ongeschreven regels zijn.
• Begrijpen de bedrijfscultuur.
• Kennen de machtsverhoudingen binnen de organisatie.
• Weten wat er op andere afdelingen gebeurt.
• Kennen hun weg binnen de organisatie.
• Voelen aan bij wie ze moeten zijn met bepaalde vragen of wensen.
• Gaan makkelijk om met leidinggevenden van verschillende niveaus.
• Gebruiken het juiste communicatiekanaal op het juiste moment.
• Overleggen voordat ze handelen.
• Begrijpen hun eigen impact.
• Bouwen werkrelaties op.

Organisatiesensitiviteit valkuilen

Wist je dat je je ook te veel kunt aanpassen aan een organisatie? Als je altijd maar anderen tevreden stelt, word je vaak minder assertief of verlies je je authenticiteit. Je besluit dan bijvoorbeeld om je voorstel maar niet te delen, omdat je verwacht dat dat het toch niet haalt. Onthoud dat jouw mening, belangen en behoeften ook belangrijk zijn, dus blijf trouw aan jezelf en houd vast aan je eigen waarden en principes. Af en toe tegen de stroom in zwemmen is helemaal oké en dat begrijpt je baas echt wel.

Waarom is organisatiesensitiviteit belangrijk?

Organisatiesensitiviteit helpt je om effectiever te werken en verder te komen in je carrière. Als je de dynamiek en behoeften van anderen binnen de organisatie begrijpt, werk je bijvoorbeeld beter samen. En het is dan ook makkelijker om een passende communicatiestijl aan te nemen. Zo voorkom je conflicten en draag je bij aan een positieve sfeer op de werkvloer. En als je respect toont voor de hiërarchie, bedrijfscultuur en behoeften van je collega’s, bouw je ook makkelijker sterke werkrelaties op.

Als je organisatiesensitief bent, val je vaak positief op bij je baas. Werkgevers plaatsen medewerkers met een goed organisatiebewustzijn zelfs regelmatig op leidinggevende posities. Als leidinggevende is het namelijk belangrijk dat je begrijpt hoe de organisatie in elkaar steekt om je team op een passende manier aan te sturen. Deze competentie is dus extra belangrijk als je de ambitie hebt om hogerop te komen.

Organisatiesensitiviteit ontwikkelen

Als je organisatiesensitiviteit wilt ontwikkelen betekent dat eigenlijk dat je beter wilt begrijpen hoe een organisatie of bedrijf in elkaar steekt. Er zijn verschillende manieren waarop je dat kunt leren. Ga bijvoorbeeld aan de slag met het volgende:

• Verdiep je in de onderlinge verhoudingen. Wie is manager van wie? Wie heeft waarover wat te zeggen? En wie hakt uiteindelijk de knopen door? Als je het lastig vindt om dit allemaal zelf uit te pluizen, kun je het hier eens over hebben met je manager. Die legt je vast graag het een en ander uit over de hiërarchie binnen het bedrijf.
• Vraag je af hoe dingen geregeld zijn en waarom. Niet om kritisch te zijn of de wijsneus uit te hangen, maar om ze beter te begrijpen. Als je bijvoorbeeld snapt waarom bepaalde regels en richtlijnen er zijn, is het makkelijker om ze te accepteren en ermee om te gaan.
• Observeer gedrag. Wie luncht er met wie? Welke collega’s vormen altijd een groepje als er samengewerkt moet worden? En welke roddels gaan er rond tijdens de pauze? Lekker mensen kijken (wel een beetje discreet graag) helpt om je organisatiesensitiviteit te ontwikkelen. Zo ontdek je namelijk veel over de machtsverhoudingen binnen de organisatie en de mensen die er werken.
• Volg een organisatiesensitiviteit training. Zo doe je in een gestructureerde en ondersteunende omgeving kennis, skills en zelfbewustzijn op. Die heb je nodig om effectief te communiceren, samen te werken en te navigeren binnen de complexe dynamiek van een organisatie.

Organisatiesensitiviteit aantonen

Is organisatiesensitiviteit belangrijk voor de job die je op het oog hebt? Dan wil je tijdens je sollicitatie natuurlijk laten zien hoe organisatiesensitief je bent. Deze competentie is lastig aan te tonen met harde cijfers, maar voorbeelden doen het altijd goed. Denk aan situaties uit je vorige baan of stage. Hoe concreter, hoe beter. We geven twee voorbeelden ter inspiratie:

Organisatiesensitiviteit aantonen: voorbeeld 1

‘In mijn vorige functie als projectmanager werkte ik nauw samen met verschillende afdelingen, zoals marketing, verkoop en productontwikkeling. Ik merkte al snel dat elke afdeling z’n eigen doelen en prioriteiten had. Om goed samen te werken, nam ik de tijd om te begrijpen wat elke afdeling belangrijk vond. Ik organiseerde regelmatig overleg waarin iedereen feedback en input kon geven. Hierdoor voelde iedereen zich begrepen en gehoord en konden we de projecten succesvol afronden.’

Organisatiesensitiviteit aantonen: voorbeeld 2

‘Toen ik teamleider werd, zag ik al snel dat er een paar collega's waren die de touwtjes in handen hadden, ook al waren ze niet officieel de baas. In plaats van ze te negeren, besloot ik ze juist bij belangrijke beslissingen te betrekken. Ik gaf ze de ruimte om hun zegje te doen tijdens vergaderingen en zorgde ervoor dat iedereen wist hoe waardevol hun input was. Dit zorgde niet alleen voor een betere sfeer in het team, maar ook voor snellere en betere beslissingen, omdat ik de bestaande dynamiek binnen het team juist gebruikte in plaats van ertegenin te gaan.’

Key takeaways

• Betekenis: organisatiesensitiviteit houdt in dat je weet hoe een organisatie of bedrijf in elkaar steekt.
• Voorbeeld: organisatiesensitieve personen begrijpen de bedrijfscultuur en verhoudingen, weten wat de ongeschreven regels zijn en kennen hun weg binnen de organisatie.
• Valkuil: als je te veel rekening houdt met de organisatie, verlies je mogelijk je assertiviteit en authenticiteit.
• Belang: organisatiesensitiviteit is belangrijk voor de samenwerking en werksfeer en helpt je verder te komen in je carrière.
• Ontwikkelen: verdiep je in de onderlinge verhoudingen en observeer gedrag als je een organisatie beter wilt begrijpen.

Klaar om te solliciteren?