Cognitieve vaardigheden

Cognitieve vaardigheden betekenis

Voordat je je deze skills een boost kunt geven, heb je eerst het antwoord op de vraag: ‘Wat zijn cognitieve vaardigheden?’ nodig. Daarom even een lesje taalkunde: ‘cognitief’ komt van het Latijnse woord ‘cognoscere’, wat kennen of weten betekent. Cognitieve vaardigheden zijn namelijk de skills die je gebruikt om informatie te verwerken, begrijpen en te gebruiken. Klinkt lekker breed, daarom kun je cognitieve vaardigheden het beste zien als een categorie waar verschillende vaardigheden onder vallen die te maken hebben met je brein.

Belangrijk om te weten is dat je cognitieve vaardigheden zich ontwikkelen vanaf dat je kind bent. In principe gebeurt dat automatisch, en soms gaat dit net wat lastiger door cognitieve stoornissen of problemen. Zodra je ouder wordt, gaan je cognitieve skills langzaam achteruit. Daarom is het altijd handig ze bewust te trainen. Verderop bespreken we allerlei tips om dat te doen.

Metacognitieve vaardigheden betekenis

En hoe zit het dan met metacognitieve vaardigheden? Die hangen samen met cognitieve skills. Als cognitie gaat over het opdoen van kennis en hoe je die gebruikt in je dagelijks leven, dan gaat metacognitie over de manier waaróp je die kennis opdoet en onthoudt. Jouw metacognitieve vaardigheden zorgen er dus voor dat jouw denkproces kunt organiseren, sturen en controleren. Metacognitie speelt zich dus af op een hoger niveau dan cognitie. Daarom bedoelen we in veel gevallen eigenlijk metacognitieve vaardigheden als we het over cognitieve vaardigheden hebben.

Voorbeelden van cognitieve vaardigheden

Handiger dan uren nadenken over de betekenis van cognitieve vaardigheden, is een lijst met voorbeelden bekijken. Dan krijg je veel beter een beeld van wat de skills inhouden. Onder andere deze vaardigheden vallen onder cognitief en kom je weleens tegen op je werk:

• Duidelijk praten en schrijven.
• Snel knopen doorhakken.
• Gefocust blijven, ook als er afleiding is.
• Rekenen zonder rekenmachine.
• Logisch denken door verbanden te leggen tussen situaties.
• Afspraken plannen en daarmee je agenda strak en georganiseerd houden.
• Snel reageren, zonder te twijfelen.
• Afstanden inschatten en plattegronden lezen.

Dit waren maar een paar voorbeelden van cognitieve eigenschappen. Want als we ze allemaal opnoemen, zijn we nog wel even bezig. Onthoud daarom: als de vaardigheid iets te maken heeft met je leer- en denkvermogen, is het waarschijnlijk een cognitieve skill. Belangrijker is natuurlijk dat je begrijpt wat de specifieke skills inhouden. En dat je ze weet toe te lichten tijdens je sollicitatiegesprek. Dan heeft de werkgever zo door dat het met jouw cognitieve vaardigheden wel goed zit. Hoe je dit aanpakt, lees je verderop.

Waarom zijn cognitieve vaardigheden belangrijk?

Je cognitieve vaardigheden zorgen ervoor dat jij je werk goed kunt uitvoeren en niet als een hersenloze zombie op je werk verschijnt. Handig, want zo houd je je planning netjes bij, kun je goed communiceren en blijf je de hele dag geconcentreerd werken. Des te meer reden om af en toe wat extra aandacht te besteden aan het verbeteren van jouw cognitieve vermogen. Hoe je dat doet, check je hieronder.

Cognitieve vaardigheden trainen

Hoe ouder je wordt, hoe meer je cognitieve vaardigheden achteruitgaan. Gelukkig gebeurt dat niet van de ene op de andere dag. Maar het kan zeker geen kwaad om je cognitieve vermogen te blijven ontwikkelen, zodat je langer kunt genieten van je heldere brein. Dus hoe doe je dat precies? Nou:

• Beweeg genoeg. Ja ja, we kennen deze tips inmiddels wel. Regelmatig bewegen is overal goed voor. Ook voor je cognitieve vaardigheden, waaronder je geheugen, besluitvaardigheid en productiviteit. Lekker blijven sporten dus, misschien kan dat zelfs via je werkgever.
• Verbeter je slaapritme. Een goede nachtrust doet wonderen voor je brein. Tijdens je slaap verwerk je namelijk je herinneringen. Als je goed slaapt, sla je informatie ook beter op. Lekker vroeg naar bed dus als je een tentamenweek of presentatie op de planning hebt staan.
• Eet gezond. Gezond eten is sowieso al belangrijk, maar wist je dat het ook een positief effect heeft op je cognitieve vaardigheden? Het gaat dan vooral om je geheugen en leervermogen. Stop dus maar flink wat zalm, walnoten of spinazie in je winkelmandje.
• Omring jezelf met anderen. Dit is een leuke voor de social butterflies onder ons: veel praten met anderen stimuleert je brein. Dat komt omdat je meerdere cognitieve vaardigheden gebruikt in gesprekken, zoals je aandachtsvermogen, geheugen en taalvaardigheid. Als je in isolatie zit raak je sneller gestrest en gaan je cognitieve skills achteruit. Gelukkig hebben we corona al een tijdje achter de rug.
• Leer een nieuwe taal. Heb jij een talenknobbel? Grote kans dat jouw cognitief vermogen dan ook goed ontwikkeld is. Als je een nieuwe taal leert, groeien je hersenen namelijk. Zo word je beter in het linken van namen en gezichten. Geen gek idee dus, een cursus Spaans, Koreaans of Arabisch volgen in je vrije tijd.
• Maak puzzels. Om specifieke cognitieve skills te trainen, zoals je geheugen of rekenvermogen, kunnen puzzels flink helpen. Op je smartphone of op internet vind je genoeg apps en programma’s waarmee je je brein kietelt. Nu hoef je natuurlijk niet dagelijks sudoku’s te maken als je daar geen zin in hebt. Het helpt al enorm als je af en toe een puzzel maakt om je hersenen fit te houden.

Cognitieve vaardigheden aantonen

Grote kans dat jij al veel skills van onze lijst met cognitieve vaardigheden onder de knie hebt. Maar hoe laat je dit zien tijdens een sollicitatie? Tja, op je cv een hele lijst aan vaardigheden

zetten is behoorlijk egocentrisch, dus dat wil je liever voorkomen. Wel is het handig om tijdens je sollicitatiegesprek een situatie te benoemen waarin je jouw cognitief vermogen hebt ingezet. Zo, bijvoorbeeld:

Cognitieve vaardigheden aantonen: voorbeeld 1

‘Tijdens mijn stage op een nieuwsredactie ging er iets mis met de beelden van een interview dat ik had geschoten. In eerste instantie was ik in de war, maar al snel ontdekte ik dat de microfoon niet was ingeplugd. Ik communiceerde dit naar mijn collega’s en belde meteen de geïnterviewde om het interview opnieuw op te nemen. Toen bleek dat deze persoon niet beschikbaar was, ging ik proactief op zoek naar een nieuw item. Ondertussen hield ik mijn collega’s op de hoogte van de voortgang. Uiteindelijk heb ik een nieuw item in elkaar gezet, waardoor we op tijd een interessant onderwerp voor de uitzending hadden.’

Cognitieve vaardigheden aantonen: voorbeeld 2

‘In mijn vorige functie bij een supermarkt stond ik vaak bij de klantenservice. Hier was ik verantwoordelijk voor het oplossen van problemen, bijvoorbeeld een product dat niet scande of het bijbestellen van artikelen. Ik merkte dat veel klanten klaagden over leveringsproblemen met babyvoeding. Om dit aan te pakken, belde ik de leverancier om te vragen wanneer het probleem opgelost zou zijn. Daarna bestelde ik extra babyvoeding om ervoor te zorgen dat de schappen vol zouden zijn zodra het product weer beschikbaar was. Ook hing ik een briefje op met de nieuwe leverdatum, zodat klanten wisten wanneer ze de babyvoeding konden verwachten.’

Key takeaways

• Betekenis: cognitieve vaardigheden zijn de skills die je helpen kennis te verwerven en te verwerken.
• Voorbeeld: voorbeelden van cognitieve vaardigheden zijn duidelijk communiceren en snel beslissingen nemen.
• Belang: door jouw cognitief vermogen blijf je goed functioneren op je werk.
• Ontwikkelen: werk aan je cognitieve ontwikkeling door te bewegen, gezond te eten en nieuwe dingen te leren.

Klaar om te solliciteren?