Matroos

Wat is een matroos?

Een matroos is iemand die verschillende taken uitvoert aan boord van een schip. Dit kan midden op zee, maar bijvoorbeeld ook in de binnenvaart. Daarom zijn er verschillende specialisaties binnen dit beroep, zoals matroos binnenvaart, matroos zeevaart, matroos visserij en matroos passagiersvaart. Wat voor taken en verantwoordelijken je hebt, hangt verder af van je ervaring. Verschillende soorten matrozen zijn:

• Lichtmatroos. Heeft nog weinig ervaring en werkt onder begeleiding van ervaren matrozen. Assisteert bij de dagelijkse taken aan boord en leert de basisprincipes van het vak.
• Matroos. De volgende stap in de carrière van een matroos. Is in staat om zelfstandig taken uit te voeren en heeft een brede kennis van de scheepvaart.
• Volmatroos. Een ervaren matroos met veel kennis en vaardigheden. Geeft leiding aan minder ervaren matrozen en is verantwoordelijk voor de complexe taken aan boord.
• Hogere matroos. Is gespecialiseerd in een bepaald vakgebied, zoals de dekdienst of de machinekamer.

Wat doet een matroos?

Flauw, maar waar: het is lastig om te zeggen wat je als matroos precies doet. De werkzaamheden hangen namelijk sterk af van het type schip waarop je werkt, hoeveel ervaring je al hebt en het soort reis dat het schip maakt. In grote lijnen ben je verantwoordelijk voor een veilige en efficiënte dagelijkse gang van zaken aan boord. Daar komen vaak een paar algemene taken op het dek bij kijken. Denk aan onderhoudswerkzaamheden aan het schip, zoals schoonmaken, schilderen en roest verwijderen. Verder help je als matroos met laden en lossen, navigeren en uitkijk houden.

Natuurlijk speelt ook veiligheid een belangrijke rol aan boord. Daarom inspecteer je eens in de zoveel tijd de reddingsmiddelen en doe je trouw mee aan veiligheidsoefeningen. Op sommige schepen bedien en onderhoud je als matroos machines, zoals lieren, pompen en generatoren. In de visserij help je met visnetten uitzetten en inhalen, terwijl je in de binnenvaart sluizen en bruggen bedient. En in de passagiersvaart heb je ook een rol als host. Zo heeft elke baan als matroos een eigen invulling.

Taken van een matroos

• Onderhoud van het schip, zoals schoonmaken, schilderen en roest verwijderen.
• Vracht laden, lossen en zekeren.
• Assisteren bij navigatietaken, zoals koersen uitzetten en uitkijk houden.
• Machines bedienen.
• Communiceren met andere bemanningsleden en de wal, bijvoorbeeld via radio.
• Logboeken bijhouden en andere documentatie.
• Specifieke taken, zoals bruggen bedienen, reddingsoperaties uitvoeren of visnetten uitzetten en inhalen.

Salaris matroos 2025

Wat verdient een matroos? Als matroos hangt je salaris sterk af van je ervaring, rang en het type schip waarop je werkt. Zo ligt het salaris van een matroos in de binnenvaart vaak lager dan dat van een matroos op een groot zeeschip of gespecialiseerd schip. Om je toch een idee te geven: als beginnend matroos verdien je meestal net iets meer dan het minimumloon. Dit loopt lekker op als je doorgroeit tot matroos of volmatroos. Het loon van een ervaren matroos ligt rond de € 5.000 bruto per maand. Soms krijg je daarnaast nog toeslagen voor de onregelmatige werktijden.

Waar werkt een matroos?

Als matroos werk je aan boord van een schip en soms in de haven. Wat voor soort schip en op welke locatie dat is, hangt af van je specialisatie en voorkeuren. Je kunt op allerlei typen schepen aan de slag, zoals vrachtschepen, passagiersschepen, vissersschepen, binnenvaartschepen, offshoreschepen, marineschepen en sleep- en duwboten. Meestal werk je bij een rederij, maar je kunt bijvoorbeeld ook werken als matroos bij Defensie. Je komt dan bij de Koninklijke Marine terecht. Ook de locatie van de werkzaamheden verschilt. Dobber je graag over onze eigen rivieren of bevaar je liever de wereldzeeën?

Werktijden van een matroos

Reken niet op een 9-tot-5-baan als je gaat werken als matroos. Over het algemeen werk je in deze functie in diensten, vaak in een ploegensysteem. De werktijden verschillen per type schip.

In de binnenvaart werk je vaak op basis van week op, week af. Je wisselt een week aan boord dan af met een week vrij. Het kan ook zijn dat je langere periodes werkt en vrij bent, zoals 14 dagen op, 14 dagen af. De periodes dat je aan boord bent, werk je natuurlijk niet 24/7. Je draait vaak diensten van 6 tot 12 uur per dag, afhankelijk van je werkgever.

In de zeevaart ben je meestal langere periodes aan boord, misschien wel twee of zes maanden. Daarna ben je een paar weken vrij. Aan boord werk je meestal in ploegendiensten.

Matroos worden

Als je matroos wilt worden, kun je verschillende routes volgen. Het ligt het meest voor de hand om eerst een opleiding te volgen. Er bestaat niet één specifieke matroos opleiding. Er zijn meerdere maritieme opleidingen die een mooie basis vormen voor dit beroep. Als je wilt werken als matroos binnenvaart kun je de Matroos Binnenvaart opleiding (mbo-niveau 2) volgen. Voor de zeevaart is er een opleiding tot Maritiem Officier (mbo of hbo). Tijdens je opleiding haal je meteen de benodigde vaarbevoegdheid en certificaten en doe je ervaring op tijdens je praktijkstage. Na afronding van een matroos opleiding kun je solliciteren bij bijvoorbeeld een rederij, binnenvaartbedrijf of de marine.

Wil je matroos worden zonder diploma? Dat is soms ook mogelijk, maar je hebt wel bepaalde certificaten en ervaring nodig. In de binnenvaart kun je soms zonder diploma beginnen als lichtmatroos. Je leert het vak in de praktijk en kunt later certificaten behalen, zoals je dienstboekje, vaarbewijs en basiscertificaten veiligheid. Als je genoeg ervaring hebt opgedaan (meestal 180 vaardagen) kun je doorgroeien naar volwaardig matroos. In de zeevaart is het lastiger om zonder diploma te werken als matroos. Daarvoor heb je namelijk meestal een STCW-cerficaat nodig, en dat betekent dat je een erkende training moet volgen. Soms kun je als dekwerker starten en later certificaten halen om matroos te worden.

Jouw skills als matroos

Matroos is een beroep apart, dus daar moet je maar net een type voor zijn. Het begint allemaal met een goede fysieke conditie, technisch inzicht en vakmanschap. Maar het is minstens net zo belangrijk dat je flexibel bent en over aanpassingsvermogen beschikt. Het leven aan boord is soms erg onvoorspelbaar. Jij moet je kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden, zoals het weer, de planning en de taken. Ook gelden aan boord strikte regels en procedures. Als matroos moet je gedisciplineerd zijn en je hieraan houden. Dankzij jouw grote verantwoordelijkheidsgevoel is dat geen probleem.

Key takeaways

• Matroos betekenis: een maritieme professional die verschillende werkzaamheden uitvoert aan boord van een schip.
• Taken: het schip onderhouden, vracht laden en lossen, assisteren bij navigeren, machines bedienen, communiceren met bemanning en de wal, logboeken bijhouden.
• Salaris: tussen het minimumloon en € 5.000 bruto per maand.
• Werkplek: aan boord van een schip en deels in de haven.
• Werktijden: je draait diensten, zoals week op, week af. Of je bent een langere tijd aan boord, zoals een paar maanden. Aan boord werk je in ploegendiensten.
• Benodigdheden: een maritieme opleiding (mbo of hbo) is een pre, certificaten en een vaarbewijs zijn een must.

Overzicht matroos

Vacatures matroos