Tips en tops

Wat zijn tips en tops?

Tips en tops, ook wel het tip-top model genoemd, is een methode om feedback te geven. De methode bestaat uit twee delen: tips en tops. Hierbij zijn de tips adviezen over dingen die beter kunnen, bijvoorbeeld je manier van werken of gedrag. De tops zijn complimenten; ze highlighten dingen die je goed deed.

Volgens het tip-top model begin je vaak met een tip. Bijvoorbeeld hoe je met je handen een presentatie nog levendiger kunt maken. Na de tip komt een top. Denk aan compliment over de sterke presenteerstijl. Dit kan ook omgedraaid, zolang je maar om en om tips en tops geeft en afsluit met een top. Het is belangrijk dat je ongeveer evenveel tips als tops noemt. Van een eindeloze lijst met tips en slechts twee tops wordt niemand vrolijk. En eh, waarom gebruik je eigenlijk tips en tops? Je raadt het vast al: omdat je met deze methode de feedbackronde lekker positief houdt. Vaak is er alleen aandacht voor verbeterpunten, maar het is juist ook belangrijk om te horen wat je goed doet. En zeg nou zelf, wanneer je wél eens positieve feedback geeft, plak je er vaak een ‘maar’ achter. Dan vergeet je al snel wat er wel lekker ging en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Met de tips en tops methode sluit je altijd op een positieve manier af. Wel zo motiverend.

Tips en tops geven: zo doe je dat

Als de feedbackcultuur er op jouw werk ingebakken zit, kom je niet om tips en tops heen. Misschien gebruikt je manager deze methode bijvoorbeeld tijdens je beoordelingsgesprek. Maar je kunt ook zelf tips en tops geven aan collega’s, bijvoorbeeld tijdens een feedbackronde of evaluatiegesprek. Hoe doe je dat op een goede manier?

• Maak een lijstje met alle feedbackpunten en deel ze op in tips en tops.
• Zet ze om en om onder elkaar, zodat tips en tops elkaar afwisselen.
• Bepaal of je begint met een tip of een top. Het slimst is om te beginnen met een tip, want zo vermijd je het woord ‘maar’. Begin je toch met een top? Geef de tip die daarop volgt dan wel een positieve draai.
• Overdrijf niet. Het is belangrijk dat je positief bent, maar je wilt natuurlijk niet dat je collega zich door je overenthousiaste reactie in de maling genomen voelt.
• Praat duidelijk en let op een open lichaamshouding.
• Sluit altijd af met een top.

Geven jou en je collega’s elkaar (nog) geen feedback? Je kunt natuurlijk altijd om tips en tops vragen, bijvoorbeeld als je een opdracht of project hebt afgerond. Tips en tops zijn ideaal om het feedbacken mee te starten, want deze methode is vrij laagdrempelig. Introduceer het tip-top model bij je collega’s, vraag of ze een paar zwakke en sterke punten willen opschrijven en ga daarna in gesprek. Zo wordt het steeds normaler om elkaar feedback te geven met de focus op positieve terugkoppeling. Misschien is het de volgende keer wel een van je collega’s die na een presentatie om feedback vraagt.

Tips en tops voorbeelden

De tips en tops methode is geen hogere wiskunde. Het lukt vaak wel om een paar complimenten en verbeterpunten voor je collega te verzinnen. Maar het is nog best een kunst om de tips en tops zo te formuleren dat de ander ze meteen begrijpt en er echt iets aan heeft. En dan moet je feedback nog opbouwend zijn ook. Ga je aan de slag met tips en tops voor collega’s en zoek je voorbeelden die aan al deze eisen voldoen? We verzamelden er een paar voor je.

Tops voorbeelden:

• ‘De vergadering was erg druk, maar je hield je hoofd koel, presenteerde je ideeën duidelijk en liet iedereen minstens één keer aan het woord.’
• ‘Tijdens ons vorige gesprek voelde ik me gehoord, omdat je goed luisterde, vragen stelde wanneer je iets niet begreep en dat opvolgde met advies over mijn situatie.’
• ‘Je maakt leuke grappen in je teksten zonder van de tone of voice van de website af te wijken. Ook heb je een goede flow.’
• ‘Je was duidelijk goed voorbereid en had veel kennis van het onderwerp. Je beantwoordde vragen uit het publiek zonder te aarzelen.’
• ‘Je hebt goed en snel gereageerd op onverwachte problemen en kwam met creatieve oplossingen. Mede daardoor was het project op tijd af.’
• ‘Je was tijdens het hele project bereid om je collega’s te helpen. Dat was goed voor de motivatie en productiviteit.’

Tips voorbeelden:

• ‘Je praatte iets te snel tijdens je presentatie. Misschien helpt het als je vooraf even goed tot rust komt.’
• ‘Open je gesprekken liever niet met de vraag 'Hoe vind je het gaan?'. Dan vermijd je ongemakkelijke situaties, bijvoorbeeld wanneer iemand vindt dat het goed gaat, maar jij vervolgens slecht nieuws moet brengen.’
• ‘Let beter op je samentrekkingen, want die lopen soms niet helemaal goed. Als je daar hulp bij nodig hebt, kun je me altijd op de schouder tikken.’
• ‘Let op dat je niet te veel informatie op één dia zet. Probeer elke dia overzichtelijk en niet te druk te maken, zodat de aandacht van het publiek niet afgeleid wordt.’
• ‘Besteed de volgende keer meer aandacht aan de documentatie van het project. Notities kunnen nuttig zijn voor volgende projecten en nieuwe teamleden.’
• ‘Het is beter om wat vaker in te checken met collega’s. Zo kunnen jullie elkaar op de hoogte houden van de voortgang en eventuele problemen sneller aanpakken.’

Oefen eens met deze voorbeelden, dan wordt het steeds makkelijker om tips en tops aan je collega’s uit te delen waar ze iets mee kunnen. Meer leren over feedback geven? Check ook eens onze artikelen over andere feedbackmethoden, zoals 360 graden feedback en het 4G-model.

Key takeaways

• Het tip-top model is een feedbackmethode die bijdraagt aan een positieve feedbackcultuur.
• Tips zijn adviezen en suggesties voor verbetering. Tops zijn positieve en sterke punten. Tips en tops helpen je dus zowel sterke punten als verbeterpunten te ontdekken.
• Eindig altijd met een top als je tips en tops geeft. Zo sluit je het gesprek op een positieve manier af en stimuleer je de ander om het beste uit zichzelf te halen.
• Je kunt zelf vragen om tips en tops als je graag feedback ontvangt. Zo werk je aan een feedbackcultuur waarin de focus ligt op positieve terugkoppeling.
• Tips en tops formuleren lijkt een makkie, maar is nog best een kunst. Onze tips en tops voorbeelden helpen je op weg.

Tijd om te solliciteren

Jouw volgende baan vind je tussen onze vacatures. Grijp je kans en ga per direct aan de slag.