Calamiteitenplan

Calamiteitenplan betekenis

Waarschijnlijk heb je als werkgever weleens van een calamiteitenplan gehoord. Het calamiteitenplan, oftewel bedrijfsnoodplan, is een uitgebreid plan waarin staat hoe de organisatie en de medewerkers moeten reageren op een bedrijfsongeval. Zo'n ongeval kan van alles zijn, van een stroomstoring en medisch ongeluk tot brand of een bommelding. Dan, eh, is het niet bepaald de bedoeling om allemaal rond te rennen als kip zonder kop door een fikkend kantoor. Het is dan juist zaak om een goed evacuatieplan te hebben en dankzij de hulp van bedrijfshulpverlening (bhv'ers) veilig het pand te verlaten. Reden genoeg dus om een goed uitgewerkt calamiteitenplan te hebben. 't Is letterlijk van levensbelang.

Handig is ie zeker, maar is een calamiteitenplan ook verplicht? Wettelijk gezien niet, tenzij je medewerkers met gevaarlijke stoffen werken. Maar puur omdat het nergens in de wet staat, betekent het niet dat je geen bedrijfsnoodplan moet hebben. Bovendien moet je volgens de Arbowet wél een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) in huis hebben, en daar komt een calamiteitenplan vaak uit voort. Er is dus eigenlijk geen ontsnappen aan.

Wat staat er in een calamiteitenplan?

Voor je een calamiteitenplan gaat opstellen, wil je vast weten wat er in zo'n plan staat. Op zich wel handig, dus aanschouw hier de inhoud van een calamiteitenplan:

• namen en telefoonnummers van bhv'ers;
• alarmnummers;
• wie gaat ontruimen;
• wie het ongeval meldt bij hulpinstanties;
• hoe het personeel instructies krijgt;
• de locaties van de blus- en EHBO-middelen;
• waar noodkaarten en plattegronden hangen;
• wat te doen bij bommeldingen, terreuracties en andere verstoringen van de orde.

Waar het op neerkomt, is dat het duidelijk moet zijn wie de bhv'ers zijn, wat de instructies per situatie zijn, waar medewerkers zich moeten verzamelen en hoe de alarmering gaat.

Fases calamiteitenplan

Vaak verloopt een calamiteitenplan of bedrijfsnoodplan in fases. Dit maakt duidelijk wie wat doet en wat de volgende stappen tijdens een calamiteit zijn. De fases verlopen als volgt:

1. Melding van incident. Soms komt een medewerker in volle paniek een incident melden, andere keren gaat er een alarm af. Hoe het incident ook gemeld wordt: het is tijd voor actie.
2. Verzamelen van de bhv-ploeg. Vaak is er een verzamelpunt waar alle bhv'ers samen komen en waar ook de gele hesjes en walky talkies hangen. Zodra alle bhv'ers samen zijn, bespreken ze wat ze precies moeten doen. Moeten ze evacueren of is er sprake van een vals alarm?
3. Ontruiming. De bhv'ers lopen in duo's door het pand om medewerkers op te halen en langs de evacuatieroutes te leiden. Het is belangrijk om deze routes te volgen, want dat zijn vaak de snelste wegen naar de buitenwereld.
4. Begeleiding en opvang van geëvacueerden. Dit mogen de bhv'ers absoluut niet vergeten: de hoofden tellen. Want op dit punt moet iedereen echt het pand verlaten hebben. Merken de bhv'ers toch dat er iemand mist? Dan is het zoeken waar die persoon is. Dat hoeft niet gelijk een enorme ramp te zijn: misschien is de missende persoon wel op vakantie.
5. Beëindiging alarmtoestand. Is de situatie gekalmeerd? Dan kunnen de medewerkers weer naar binnen en de werkzaamheden hervatten. De bhv'ers maken op dit punt een rapport van wat er gebeurde en reflecteren op het evacuatieproces: ging alles goed? Kon het toch beter georganiseerd? Deze punten nemen zij mee voor de volgende keren.

Bedrijfshulpverlening

Een calamiteitenplan mag dan niet verplicht zijn, maar een bedrijfshulpverlener in huis hebben is wel verplicht. Een bhv'er is namelijk opgeleid om in het geval van nood te reageren en je medewerkers in veiligheid te brengen. Da's belangrijk, want de brandweer of een ambulance is er niet direct in het geval van nood. Tot hulpdiensten aankomen, kan een bhv'er in ieder geval evacuaties organiseren, reanimeren, wonden verzorgen en branden blussen. Meer weten over bhv'ers? Check onze pagina over bedrijfshulpverlening.

Calamiteitenplan maken

Nice, je weet nu waar een calamiteitenplan uit bestaat en wie er betrokken zijn bij zo’n plan. Maar het moment is toch aangebroken: je moet een bedrijfsnoodplan opstellen. Waar je begint? Eigenlijk heb je een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) nodig. Daarin leg je namelijk alle risico's waar jouw bedrijf mee te maken heeft vast. Dit kunnen standaard dreigingen zijn, zoals het risico op brandgevaar of vallende objecten. Maar misschien heb je wel een magazijn en lopen medewerkers ook andere gevaren, zoals de kans op aanrijdingen door heftrucks. Op onze pagina over een RI&E opstellen vind je alles hierover.

Zodra je een RI&E hebt, kun je een calamiteitenplan opstellen. Dan weet je namelijk met welke risico's je echt te maken hebt. Hoe je zo'n plan precies vormgeeft, vind je op onze pagina met ons voorbeeld van een calamiteitenplan. Zo, dat komt straks helemaal goed met jouw bedrijfsnoodplan.

Key takeaways

• Een calamiteitenplan is een plan waarin staat hoe de organisatie, medewerkers en bedrijfshulpverleners moeten reageren in het geval van een crisis.
• In een bedrijfsnoodplan staan de namen en telefoonnummers van bhv'ers, instructies, plattegronden en evacuatieroutes.
• Bedrijfshulpverleners zorgen voor een veilige uitvoering van het calamiteitenplan.
• Een bedrijfsnoodplan maken is niet moeilijk. Check onze pagina met ons voorbeeld van een calamiteitenplan voor een step-by-step proces.