De zorgen over onze ‘luie’ jongeren zijn totaal onnodig, zo blijkt uit onderzoek. Nederlandse jongeren werken het meest van alle jongeren uit de EU en óók meer dan voorgaande generaties. Hoog tijd om te stoppen met klagen en zelf beter je best te doen om jongeren aan je te binden.
“Nederlandse jongeren hartstikke ijverig”, kopte de Volkskrant. Yes! Een keer positief nieuws over jongeren in relatie tot werk. Aanleiding was een onderzoek van het CBS, waaruit bleek dat 77 procent van de jongeren een bijbaan heeft. Tien procentpunt meer dan 10 jaar geleden. En op de NOS: Nederlandse Gen Z’ers werken verreweg het meest van alle EU-landen én meer dan de generaties voor hen. (Ja, dus ook dan de Boomers.)
Bij YoungCapital zien we al jaren dat jongeren niet vies zijn van werken. Elk jaar helpen we 50.000 man aan een baan, waar de meesten hun stinkende best doen. Toch horen we ook veel negatieve geluiden over de nieuwe generatie. Ze willen niet werken, kunnen nergens tegen, komen niet opdagen… Hoe kan het beeld van jongeren zo verschillen van de realiteit?
Jongeren zijn de baas over hun eigen tijd
Op de huidige arbeidsmarkt kun je zo’n beetje overal binnenlopen en met een nieuwe baan weer naar buiten gaan. Jongeren hebben het dus voor het kiezen. En ze willen een baan die in hun leven past. Flexibel werk dat ze om studie, sport en uitgaan heen kunnen plannen. Het liefst geven ze zelf wekelijks hun beschikbaarheid aan op een rooster.
Werkgevers die vinden dat werk op de eerste plaats komt en de rest daaromheen moet worden gepland, komen bedrogen uit. Jongeren laten zich niet vastleggen. Hun drang naar flexibiliteit is zo groot, dat ze massaal zzp’er worden (hè, YoungOnes ?). Zo blijven ze letterlijk de baas over hun eigen tijd. Ook starters met een vaste baan klappen rustig om vier uur de laptop dicht om te gaan sporten. Dan werken ze ’s avonds nog een uurtje door. Slimme werkgevers bewegen daarin mee.
Jongeren stellen grenzen
Diensten van 12 uur, altijd bereikbaar zijn en andere onredelijke eisen? Jongeren gaan er niet meer in mee. Door het internet weten ze vaak al beter hoe dingen werken dan wij vroeger. Ze zijn mondiger geworden en komen meer voor zichzelf op. En dat is eigenlijk hartstikke positief.
Vroeger werkte je misschien wel 12 uur achter elkaar, maar zodra je thuis was, hield het op. Nu is dat niet meer zo. Informatie is overal, het komt de hele dag op ons af. Als we geen regelmatige pauzes nemen en duidelijke grenzen stellen, kunnen we daar last van krijgen. De mondigheid van jongeren dwingt werkgevers in de spiegel te kijken: moet het zoals ik het wil of kan het ook anders? En zou ik stiekem niet ook beter af zijn als ik duidelijke grenzen stelde aan mijn werk?
Jongeren voelen zich niet altijd even betrokken
Eén ding is gewoon echt waar: jongeren komen vaker niet opdagen dan vroeger. Dat zien we bij YoungCapital in keiharde data terug. Maar ook dat is te verklaren: ze voelen zich minder betrokken bij de organisatie waar ze (niet komen) werken. En dat heeft niks met hun generatie te maken, maar met software, thuiswerken en een afnemende mate van persoonlijke begeleiding.
Want ook in restaurants komen mensen vaker dan ooit zonder bericht niet opdagen. Vroeger moest je bellen, zodat een medewerker jouw plekje kon reserveren. Nu klik je twee keer op een website en klaar. Heel handig, maar ook heel onpersoonlijk. En daarom voel je je niet schuldig als je niet komt opdagen.
Hetzelfde geldt voor roosters waar je via een app je beschikbaarheid aangeeft. Hoe kun je loyaliteit verwachten van iemand waar je zelf geen moeite in steekt? Betrokkenheid werkt twee kanten op. Naast salaris is persoonlijk contact erg belangrijk voor jongeren. En als ze dan nog worden uitgedaagd, zichzelf ontwikkelen en inspraak hebben, dan moet jij eens zien hoe hard ze voor je lopen!
Stop je verzet en wees nieuwsgierig
Wat wij al jaren roepen, staat nu ook zwart-op-wit: jongeren zijn allesbehalve lui. Sterker nog: ze werken meer dan wij vroeger deden. Maar wel op hun eigen manier! Tijden veranderen en onze manier van werken verandert mee. Dat is alleen maar gezond.
In plaats van te zeuren, kunnen we ook kijken wat wij van jongeren kunnen leren.
Wat willen ze nou eigenlijk? Een betere werk-privébalans, zeggenschap over wanneer en waar ze werken, aandacht voor (mentale) gezondheid, persoonlijke communicatie en een werkgever die verantwoordelijkheid neemt voor een betere wereld.… Als je het zo bekijkt, is dat lang niet gek.
