Misschien heb je de nieuwe arbeidswet al voorbij zien komen. Juist, de Wet Transparantie en Voorspelbare Arbeidsvoorwaarden (Wtva). Het is goed om te weten wat deze nieuwe arbeidswet precies inhoudt. Grote kans namelijk dat er ook voor jou iets verandert. Gelukkig is YoungCapital er om de Wtva in normale taal uit te leggen.

Wat is de nieuwe arbeidswet?

De Wet Transparantie en Voorspelbare Arbeidsvoorwaarden (Wtva) is een nieuwe wet voor werkgevers en werknemers. En goed nieuws: voor jou als werknemer heeft de wet positieve gevolgen. Waarom de Wtva is aangenomen? Voor betere minimumrechten en een beter inzicht in je arbeidsvoorwaarden. Plus, het is een stap richting een eerlijke arbeidsmarkt in Europa. Deze regels gelden namelijk in alle EU-landen.

Even op een rijtje: de belangrijkste veranderingen

Voordat we je elke verandering uitleggen: een overzicht met waar de nieuwe arbeidswet nou eigenlijk over gaat. Zo weet je meteen of deze info relevant is voor jou. Dus, dit zijn de hoofdpunten van de Wet Transparantie en Voorspelbare Arbeidsvoorwaarden:

• Uitbreiding informatieplicht;
• geen verbod op andere (bij)banen;
• opleiding op kosten van de werkgever;
• voorspelbare arbeidsrelatie;
• afspraken over onvoorspelbare werktijden.

Uitbreiding informatieplicht

Een werkgever moet jou allerlei informatie geven voordat je een handtekening zet onder je arbeidsovereenkomst. Dat was altijd al zo, maar met de nieuwe arbeidswet hebben ze dit uitgebreid. De volgende info moet nu ook bij jou bekend zijn voordat je begint met werken:

• Werkplek: Mocht je niet op een vaste plek werken, dan moet in je contract staan dat je op verschillende plekken werkt óf dat je vrij bent zelf je werkplek te bepalen.
• Verlof: Alle soorten betaald verlof waarop je recht hebt, plus hoe die verlofdagen worden berekend.
• Opzegtermijn: De opzegtermijn wanneer je arbeidsovereenkomst wordt beëindigd óf de manier waarop deze opzegtermijn wordt vastgesteld.
• Salaris:Je salaris inclusief het aanvangsbedrag, de afzonderlijke onderdelen van je loon en de manier waarop je wordt uitbetaald.
• Proeftijd: De duur en de voorwaarden van de proeftijd.
• Scholing: Als de werkgever dit aanbiedt, moet het recht op scholing in je contract staan.
• Uitzendcontract: het bedrijf of de organisatie waarbij je werkt vanuit het uitzendbureau.
• Geheel of grotendeels voorspelbare werktijden: de duur van je werktijden, regelingen over werken buiten de vastgestelde werktijden, het loon dat je ervoor krijgt en alle regels die te maken hebben met het wisselen van diensten.
• Geheel of grotendeels onvoorspelbare werktijden: een vermelding dat de werktijden flexibel zijn, het aantal betaalde uren waarop je sowieso recht hebt, het loon dat je daarvoor krijgt, referentiedagen waarop je verplicht kunt worden te werken. Wat de nieuwe arbeidswet verstaat onder 'onvoorspelbaar'? Dat leggen we verderop uit onder 'afspraken over onvoorspelbare werktijden'.

Benieuwd wat er nog meer in je contract moet staan? Lees het na in de factsheet van de Rijksoverheid.

Geen verbod op andere (bij)banen

Officieel heet dit onderdeel van de nieuwe arbeidswet 'Geen verbod op nevenwerkzaamheden, tenzij er sprake is van een rechtvaardigingsgrond'. Eigenlijk betekent dit gewoon dat jouw werkgever je niet zomaar kan verbieden om andere (bij)banen te nemen. Dit mag alleen met een goede reden. Wat die redenen precies zijn, is niet bepaald in de Wet Transparantie en Voorspelbare Arbeidsvoorwaarden. Maar denk aan het volgende:

• Gezondheid en veiligheid;
• bescherming van bedrijfsinformatie.
• betrouwbaarheid van overheidsdiensten;
• overtreden van een wet;
• vermijden van belangenconflicten.

Maak je bijvoorbeeld meer uren dan volgens de wet is toegestaan? Dan mag jouw werkgever je verbieden om bij een tweede baan aan de slag te gaan. Of als je diensten werkt die met elkaar clashen, zoals een late avonddienst als maaltijdbezorger en de volgende dag een ochtenddienst bij een woonzorgcentrum. Da's natuurlijk niet ideaal voor je rust en kan ervoor zorgen dat je fouten maakt bij een van je banen. Er is dus geen duidelijke lijst met geldige redenen, maar de werkgever moet in ieder geval in jouw contract zetten dát zij een tweede baan mogen weigeren. Natuurlijk moeten zij dit dan wel goed uitleggen.

Opleiding op kosten van de werkgever

Good to know: als jij een opleiding of cursus nodig hebt om je werk uit te kunnen voeren, moet dit vanaf augustus 2022 op kosten van de werkgever. Ook staat er in de nieuwe arbeidswet dat je werkgever verplicht is om die noodzakelijke extra studie aan te bieden. Plus, de studietijd valt onder je werktijd, wat betekent dat je er gewoon voor betaald krijgt. Allemaal goed nieuws, dus.

Voorspelbare arbeidsrelatie

Er bestaan al heel wat regels om mensen die flexibel werken te beschermen. Je mag bijvoorbeeld een verzoek doen om de werktijden of aantal werkuren per week aan te passen. Met de nieuwe arbeidswet komt daar iets bij: je mag nu ook een verzoek doen om je arbeidsrelatie voorspelbaarder te maken. Je wát? Even in normale taal: je mag bijvoorbeeld aan je werkgever vragen om jouw oproepcontract om te zetten in een contract met vaste uren. Of om een vast contract te krijgen. De werkgever is dan verplicht om je binnen een maand antwoord te geven. Let wel op: als je zo'n verzoek doet, moet dit altijd schriftelijk zijn. Op een mondeling verzoek hoeft je werkgever dus niet in te gaan.

Afspraken over onvoorspelbare werktijden

Ten slotte: er is met de nieuwe arbeidswet ook meer duidelijkheid over onvoorspelbare werktijden. Maar wat bedoelen we dan eigenlijk met 'onvoorspelbaar'? Dit zijn contracten waarbij je een vast aantal uur per week werkt en een vast loon krijgt (geen oproepcontract dus), maar geen duidelijke werktijden hebt. Denk aan een baan waarbij je altijd 16 uur per week werkt en op basis van die uren salaris krijgt, maar geen vaste werkdagen hebt. Wat verandert er dan voor deze contracten met de nieuwe arbeidswet?

• De werkgever moet het in je contract te zetten als je werktijden onvoorspelbaar zijn.
• De werkgever moet referentiedagen in je contract zetten. Dat zijn dagen waarop je verplicht kan worden om te komen werken. Deze nieuwe regel geldt ook als je een oproepcontract hebt.
• Als je buiten je referentiedagen wordt ingepland, is het niet verplicht om te komen werken.
• Net als bij een oproepcontract, moet je minimaal vier dagen van tevoren duidelijkheid hebben over je werktijden en -dagen.
• Zegt de werkgever binnen die vier dagen af? Dan heb je alsnog recht op je loon.

Best een hele lijst, maar dit zijn de belangrijkste gevolgen van de nieuwe arbeidswet. Vooral interessant dus als je onvoorspelbare werkdagen en -tijden hebt. Tip: vraag eens aan je werkgever wat er in jouw contract gaat veranderen door de Wet Transparantie en Voorspelbare Arbeidsvoorwaarden. Dan heb je meer duidelijkheid én je weet zeker dat je werkgever serieus bezig is met de Wtva.