Personeelsvertegenwoordiging (PVT)

Wat is een personeelsvertegenwoordiging?

Een personeelsvertegenwoordiging (PVT) is een vorm van medezeggenschap van je medewerkers. Dit betekent dat je werknemers inspraak hebben in de besluiten die jouw organisatie maakt. Je vindt vormen van medezeggenschap in alle soorten bedrijven, met of zonder winstoogmerk. Een personeelsvertegenwoordiging is een van de drie meestvoorkomende vormen van medezeggenschap, naast de ondernemingsraad en personeelsvergaderingen. Benieuwd naar het verschil met de OR? Een OR is verplicht in grotere bedrijven en heeft meer rechten en taken dan een PVT. Je leest hier meer over in ons artikel over de ondernemingraad.

Wanneer is een personeelsvertegenwoordiging verplicht?

In tegenstelling tot een OR, is een personeelsvertegenwoordiging niet altijd verplicht. Alleen als je bedrijf tussen de 10 en 50 medewerkers heeft en als de helft daarvan aangeeft een PVT te willen. Of als het in de cao staat. Heeft jouw bedrijf meer dan 50 medewerkers? Dan ben je verplicht om een ondernemingsraad op te zetten.

Personeelsvertegenwoordiging taken en rechten

‘Medezeggenschap’ klinkt nogal vaag, dus wat doet een personeelsvertegenwoordiging nou precies? Dit zijn de rechten van een personeelsvertegenwoordiging op een rijtje:

• Instemmingsrecht. De PVT moet het eens zijn met besluiten over ziekteverzuim, werktijden, veiligheid, gezondheid en welzijn. Is de vertegenwoordiging het niet eens? Dan wordt het besluit niet doorgevoerd.
• Adviesrecht. De personeelsvertegenwoordiging geeft advies over besluiten die grote gevolgen kunnen hebben voor meer dan een kwart van de medewerkers.
• Informatierecht. Jij als werkgever moet de PVT op tijd informeren over de algemene gang van zaken in het bedrijf en het sociaal beleid. Hiervoor mag de PVT commissies instellen of deskundigen raadplegen. Eventuele kosten hiervoor dekt de werkgever.

Let op: dit zijn de verplichte bevoegdheden van een personeelsvertegenwoordiging. Mogelijk staan er in de cao aanvullende afspraken, misschien zelfs dat de PVT net zoveel rechten heeft als een ondernemingsraad. Ook mag je als werkgever zelf de personeelsvertegenwoordiging extra taken geven. Maak hier dus duidelijke afspraken over.

Voordelen van een PVT

Hoewel een personeelsvertegenwoordiging dus niet altijd verplicht is, is het geen gek idee om er toch een op te richten. Hier lees je waarom:

• Medewerkersbetrokkenheid. Een inkoppertje misschien, maar de PVT heeft een positief effect op de employee engagement in jouw bedrijf. Medewerkers beslissen tenslotte direct mee over belangrijke besluiten.
• Vitaliteit en gezondheid. De personeelsvertegenwoordiging heeft een duidelijk beeld van wat er speelt onder jouw werknemers. Onderwerpen als een onveilige sfeer, discriminatie of een hoge werkdruk komen dus eerder aan de orde. Zo kun jij sneller actie ondernemen voordat de situatie uit de hand loopt.
• Tijdsbesparing. De PVT vertegenwoordigt jouw hele werknemersbestand. Je hoeft dus niet langdurig te overleggen over belangrijke sluiten.
• Beter functionerende onderneming. Medewerkers vinden het fijn als zij inspraak hebben en als een werkgever open communiceert. Het oprichten van een personeelsvertegenwoordiging heeft dus ook een positief effect op het werkplezier en de medewerkerstevredenheid. En dat zie je terug in de productiviteit en bedrijfsresultaten.

Personeelsvertegenwoordiging oprichten in 6 stappen

Ervan overtuigd dat je een personeelsvertegenwoordiging wilt oprichten? Met ons stappenplan doe je dat vlot en zorgvuldig. Komt-ie:

Stap 1: Idee opgooien

Het kan dat het idee voor een PVT vanuit jouw medewerkers komt. Je bent immers verplicht om er een op te richten als meer dan de helft van je werknemers dit willen. Maar je kunt ook zélf het idee opgooien. Ga erover in gesprek met een aantal stafleden, managers en medewerkers om te peilen hoe zij hierover denken. Zo begint het balletje te rollen.

Stap 2: Verwachtingen formuleren

Bedenk van tevoren welke bevoegdheden de personeelsvertegenwoordiging krijgt. Welke taken wil je dat de PVT oppakt en waarover mag de vertegenwoordiging meebeslissen? Het is belangrijk dat je dit zo snel mogelijk helder en zwart-op-wit hebt staan om verwarring in de toekomst te voorkomen. Vergeet niet te checken welke rechten een personeelsvertegenwoordiging verplicht heeft en vul deze aan met zaken die jij als werkgever belangrijk vindt.

Stap 3: Voorbereidingscommissie samenstellen

Je kunt de boel natuurlijk niet in je eentje regelen, dus verzamel een aantal collega’s die je hiermee willen helpen met de oprichting van de PVT.

Stap 4: Voorlopig reglement personeelsvertegenwoordiging opstellen

Vanuit de verwachtingen die je eerder hebt geformuleerd laat je de voorbereidingscommissie een voorlopig reglement voor de personeelsvertegenwoordiging samenstellen. Voorbeelden hiervan vind je op de website van de Sociaal-Economische Raad (SER).

Stap 5: Verkiezingen organiseren

Tijd om de juiste leden voor de PVT uit te kiezen. Samen met de voorbereidingscommissie organiseer je verkiezingen. Besluit onder andere wie er verkiesbaar zijn, hoeveel leden er gekozen moeten worden, hoe medewerkers kunnen stemmen (schriftelijk of digitaal) en wanneer de verkiezingen sluiten.

Stap 6: Pvt installeren

Hoera, de leden van de personeelsvertegenwoordiging zijn gekozen! Controleer nog goed of de samengestelde PVT een goede afspiegeling van je medewerkersbestand is en of de leden de juiste bevoegdheden hebben. Indien nodig kun je nog wat schuiven of extra leden toevoegen. Daarna is het aan de personeelsvertegenwoordiging om de mouwen op te stropen. Natuurlijk blijf je als werkgever nauw in contact en overleggen jullie regelmatig.

 

Key takeaways

• Een personeelsvertegenwoordiging (PVT) is een vorm van medezeggenschap in jouw organisatie.
• Een PVT is verplicht als je tussen de 10 en 50 werknemers hebt en meer de helft daarvan aangeeft een PVT te willen. Of als het in de cao staat.
• Bij meer dan 50 werknemers ben je verplicht een ondernemingsraad op te richten.
• De personeelsvertegenwoordiging heeft instemmingsrecht, adviesrecht en informatierecht bij bepaalde onderwerpen in de organisatie.
• Voordelen van een PVT zijn een verhoogde medewerkersbetrokkenheid, tijdsbesparing en aandacht voor vitaliteit en gezondheid.
• Zowel jij als je werknemers kunnen het initiatief nemen om een personeelsvertegenwoordiging op te richten.