Terwijl de economie nog herstellende is van de coronacrisis, beginnen werkgevers het personeelstekort alweer te voelen. Dat zal de komende jaren alleen maar erger worden, zeggen Bram Bosveld en Rob Groot van YoungCapital en flexmarkt-expert Wim Davidse. Daarnaast heeft corona een flinke duw gegeven aan ontwikkelingen waar we al jaren tegenaan hikken. Hoe ga je hier als werkgever mee om? We vroegen het aan drie kenners.
Het economisch herstel na de coronacrisis ziet er goed uit. Meer dan goed zelfs. Na een korte dip in het eerste halfjaar van 2020 volgde een razendsnel stijgende lijn. Met een jaar-op-jaar groei van 9,7 procent in Q2 is de economie nu nagenoeg weer op het niveau van 2019. De werkloosheid zakte terug tot 3,1 procent en er stond een recordaantal van 333.600 vacatures open tegenover slechts 307.000 werklozen. Flexmarkt-expert Wim Davidse vat het krachtig samen: “De krapte is oorverdovend.”
Hoewel Wim al tijdens de crisis volhield dat de economie snel terug zou veren, heeft de kracht van het herstel hem verrast. “De overheidssteun heeft het bijzonder goed gedaan. We hebben per kwartaal 1.000 minder faillissementen dan normaal.” Ook Rob Groot, commercieel directeur bij YoungCapital, staat ervan te kijken. “Ik heb nog nooit zo’n snelle omslag van een werkgevers- naar werknemersmarkt meegemaakt.”
De krapte is blijvend, daar zijn de experts het over eens. Werknemers hebben het de komende jaren voor het zeggen. Bram Bosveld, medeoprichter van YoungCapital, ziet nu al verschuivingen. “Mensen hebben de crisis uitgezeten en durven nu de stap te maken naar een leukere baan. Vaak ook met een beter salaris, want de lonen zijn fors aan het stijgen.”
Groeien met minder mensen
Ondanks het tekort op de arbeidsmarkt, moeten we volgens Wim toch zorgen dat de economie blijft groeien. “Anders worden we met z’n allen armer. Er komen steeds meer 75-plussers en die moeten allemaal verzorgd worden door de werkende mensen.”
“‘Hoe houd ik mijn zestigplussers vitaal?’ wordt een belangrijke vraag.”
Hoe krijgen we dat voor elkaar? “Ik betwijfel of mensen meer uren willen werken”, zegt Rob. “Dus moeten we slimmer werken. Ik denk dat RPA (Robot Process Automation) een doorbraak gaat beleven. Door repeterende taken uit te besteden aan een bot heb je minder schaars personeel nodig en worden banen inhoudelijk interessanter.”
Wim vult aan: “Duurzame inzetbaarheid wordt extra belangrijk, want er komen steeds meer oudere werknemers bij. Denk dus niet meer: ‘hoe faseer ik die vijftigplusser uit?’, maar ‘hoe houd ik mijn zestigplussers vitaal?’ en ‘hoe breng ik oudere werknemers digitale vaardigheden bij?’.”
“En dan is er nog de kwestie van onbenut talent”, zegt Bram. “Uit onderzoek blijkt dat in Nederland zo’n één tot twee miljoen mensen wel op enige manier willen werken, maar dat hen dat niet lukt. Deze mensen ervaren een afstand tot de arbeidsmarkt die moeilijk te overbruggen is. Daar kunnen werkgevers bij helpen.”
Een nieuw tijdperk
Volgens Wim staan we aan het begin van een nieuw tijdperk: de vierde industriële revolutie. “Mensen willen wel vernieuwen, maar ook het oude nog niet verliezen. We hebben het afgelopen decennium gebruikt om af te kicken en corona geeft nu de duw die we nodig hebben om in beweging te komen. De digitalisering is hier een goed voorbeeld van. Die kwam maar niet op gang, en nu weten we niet anders.”
“Over vijf jaar ben je een paria als je niet meedoet aan verduurzaming.”
“In diezelfde lijn zie je dat de wereld nu echt aan verduurzaming begint. Over vijf jaar ben je een paria als je niet meedoet. De automatisering zal door de krapte ook een vlucht nemen, net als aanstekelijk werkgeverschap om talent aan te trekken.”
Maak jezelf aantrekkelijk
De vraag is alleen: hoe trek je talent aan in deze krappe markt? Bram: “Zorg dat je leuk werk aanbiedt, vooral niet repetitief, en creëer een fijne werkplek. En vorm je naar de wensen van je kandidaat. Ik zie bedrijven mensen mislopen omdat die vijf dagen naar kantoor moeten komen en dat niet willen. Of omdat het sollicitatietraject veel te lang duurt. En neem zoiets als fulltime inwerktrajecten voor parttime banen, dat kan nu echt niet meer.”
“Wie zich nu nog niet realiseert dat-ie een prettige werkomgeving moet creëren, gaat het zwaar krijgen.”
Rob denkt dat sommige sectoren snel zullen moeten hervormen om nog personeel te vinden. “Veel mensen uit de horeca en evenementenbranche zijn bij de GGD gaan werken, waar ze geen onregelmatige tijden hadden en een hoger salaris kregen. Daar moet de horeca nu weer tegenop boxen. Of neem de logistiek: een erg behoudende sector, waar alles nog steeds om kosten draait. Mensen werken er zonder daglicht in een mens-onvriendelijke omgeving. Ze zullen daar echt anders moeten gaan denken.”
“Als je je nu nog steeds niet realiseert dat je een prettige werkomgeving moet creëren, dan ga je het zwaar krijgen”, vindt Rob. Maar hoe doe je dat dan? Wim: “Denk goed na over je employer branding. Wie is mijn doelgroep? Waar zit die mee? Hoe kan ik die bereiken? En als het lukt om mensen binnen te halen met een goed verhaal, dan moet het daarna ook echt kloppen, anders zijn ze zo weer weg. Verleg je aandacht dus van ‘goedkoper en efficiënter’ naar cultuur, managementstijl en arbeidsvoorwaarden.”
Dat heeft meer voordelen dan alleen het aantrekken van talent. Wim: “Het is dubbel slim, want we weten al jaren dat blije werknemers beter presteren, minder vaak ziek zijn, minder kosten en meer opleveren. Hoog tijd om onze bedrijven hierop in te richten.”
Meer lezen over het gemotiveerd en geboeid houden van personeel? Lees dan dit artikel.